Berichtenblad 70/6
November 2204
Colofon:
Het
Berichtenblad is een uitgave van het bestuur van de
Nederlandse Stichting ‘Het Evangelie in Spanje’ die beoogt de zaak van het Evangelie in Spanje
- in nauw overleg met de Spaanse Evangelische kerken zelf -
vanuit de wijde kring der Nederlandse Protestantse kerken naar beste
krachten te
bevorderen.
Eindredactie:
G.A. Voerman - van Haselen
Geerte
Bolwerk 25
3511 XA Utrecht
info@evangelie-in-spanje.nl
website: www.evangelie-in-spanje.nl
MEDEDELINGEN
VAN DE ADMINISTRATIE
Vriendelijk
verzoeken wij u adreswijzigingen door te geven
aan:
postbus 20, 3700 AA Zeist. Voor uw
medewerking zeggen wij u hartelijk dank.
BIJDRAGEN
Bijdragen
voor ons werk zien wij graag tegemoet op
bankrekening 45.67.74.068 of giro 315800 ten name van ‘Het
Evangelie in
Spanje’ te Zeist.
Van
de redactie…
In dit nummer van het Berichtenblad willen wij U een aantal reeds
beloofde zaken
voorleggen, en ook iets laten proeven van de actualiteit in de Spaanse
samenleving. Allereerst een verslag met impressie van de Synode in
Zaragoza,
waar de voorzitter vorig jaar Sints verjaardag niet vierde. En een
beknopte
samenvatting van de theologische uitwerking van het thema van de
synode. Dan is
er aandacht voor de Islam in Spanje, die daar ook op het scherp van de
snede
moet manoeuvreren sinds 11 maart, maar wel een plaats heeft en wil
houden in de
samenleving.
De in maart 2004 aangetreden regering kijkt heel anders tegen
religieuze zaken
aan, en heeft al enige zeer omstreden beslissingen genomen, die voor de
Protestanten in Spanje ook van groot belang zouden kunnen zijn, op den
duur.
Maar op dit moment wordt er vooral gelezen en bestudeerd. Er is, voor
het eerst
na lange tijd, wél op hoog niveau contact geweest, maar verder
dan de
constatering dat alle zaken binnen de wettelijke grenzen zijn geregeld,
is er
nog niet gekomen. Wel is er kennelijke bereidheid de godsdienst in het
algemeen
een andere plaats te geven in de maatschappij. Wat er van terecht komt
moeten we
nog zien.
Wij stellen U weer iemand voor uit de Spaanse kerk: een vrouw van
formaat dit
keer: Pilar Agraz, directeur van het bekende Oecumenisch Centrum Los
Rubios. En
daarmee het centrum, zoals het nu reilt en zeilt. Want ze zijn
onafscheidelijk.
Vervolgens wordt uw aandacht gevraagd voor de Diasporacollecte, en we
vertellen
iets meer over het zeer geslaagde project Mozes, waarvoor dit jaar
gecollecteerd
wordt. Het project voor het komende jaar, Jaca, wordt ook even
aangestipt. De
penningmeester spreekt zijn wijze woorden, en dan is er kort nieuws en
een
gedicht.
Impressies
van de Synode van Zaragoza
Een
kerk voor Integratie.
Islam
in Andalusië.
God
en de Mammon.
Even
voorstellen: Pilar Agraz.
Diasporacollecte.
Van
de Penningmeester….
Stoelendans:
Nieuwtjes:
In
Memoriam.
Gedicht
Impressies
van de Synode van Zaragoza, dec. 2003
Inleiding:
In mei 1944 schrijft Dietrich Bonhoeffer
ter gelegenheid van de doop van een neefje vanuit zijn gevangenis: “Er
zullen weer mensen zijn die zich geroepen weten om het Woord van God zo
te
spreken, dat de wereld erdoor vernieuwd en getransformeerd wordt. Het
zal een
nieuwe taal zijn, misschien geheel niet religieus, maar bevrijdend en
verlossend
als de taal van Christus; de mensen zullen zich erover verbaasd tonen,
maar
tegelijk zullen ze zich eraan gewonnen geven door de kracht ervan.
(…) Tot dat
moment zal het doen van christenen verborgen en stilzwijgend zijn,
zullen er
mensen zijn die bidden, het goede doen en op Gods tijd wachten. Moge
jij een van
hen zijn en moge eens van jou gezegd worden: “Het pad der
rechtvaardigen is
als het glanzende morgenlicht, dat steeds helderder straalt tot de
volle dag”
(Spreuken 4:18).
Een nieuwe geest
Deze woorden werden gelezen bij de opening van de 70ste
Algemene Synode van de Spaanse Evangelische Kerk (IEE). Diverse keren
werd er
gaandeweg de beraadslagingen aan herinnerd. Zij weerspiegelden de
nieuwe geest
die deze kleine protestantse kerk lijkt te inspireren, temidden van
alle
uitdagingen en zorgen die zij kent. De kerk maakt moeilijke tijden mee.
Ondanks
de vrijheid die Spanje kent, voelt zij zich ten opzichte van de
Rooms-katholieke
Kerk nog lang niet gelijkberechtigd. De secularisatie speelt de
protestantse
gemeenten niet minder dan de andere kerken parten. Een grote zorg zijn
de
teruglopende financiële middelen. Met name de betaling van de
predikantspensioenen kan nauwelijks worden nagekomen, vanwege het
onverwacht
snel opdrogen van buitenlandse fondsen. De IEE is al jaren op zoek naar
haar
identiteit in het post-Franco tijdperk; zij zoekt naar een vruchtbaar
evenwicht
waarbij het steun zoeken in de protestantse erfenis geen belemmering
vormt maar
juist een bron van vernieuwing en hoop kan betekenen voor het Spanje
van de
toekomst. Hoe kan de kerk een getuige zijn van Jezus Christus, die niet
wegloopt
voor haar verantwoordelijkheden, maar middenin de Spaanse samenleving
het goede
nieuws weet uit te dragen?
De Synode van Zaragoza besloot om zich niet langer blind te staren
op de
problemen. Er viel voorzichtig een nieuwe toon beluisteren: het is niet
de tijd
om te jeremiëren, maar het is het van God gegeven moment om te
komen tot een
nieuwe gehoorzaamheid aan het Evangelie.
Jongeren
Verrassend was dat jongeren
in
deze gezindheid voorop gingen. Hun aandeel in de synodevergadering was
groter
dan bij andere gelegenheden. Zij herinnerden de vergadering aan woorden
van
Franciscaner monniken: ‘Wil iemand de wereld veranderen, laat die
eerst zijn
manier waarop hij of zij naar die wereld kijkt veranderen.’
Kunnen wij de
wereld leren zien met de blik van Christus?
In plaats van zich over te geven aan deprimerende analyses sprak deze
synode uit
zich te willen ‘laten meenemen door de kracht van de vernieuwing
die God bezig
is te bewerken in onze eigen gezinnen en gemeenten’. Jongeren
mogen er in de
kerk niet langer bijhangen als een niet-geïntegreerde groep, maar
zijn daarvan
een integraal onderdeel. Dat was in Zaragoza ook duidelijk merkbaar.
Een strategie voor zending
Sleutelwoorden van de synode waren
‘vernieuwing’ en ‘zending’ (misión).
Een van de zaken waarin nader stappen werden gezet was de regeling en
versterking van de ambten. Vanuit het Seminarie SEUT in El Escorial
wordt hard
gewerkt aan vormen van geestelijke toerusting van predikanten,
ouderlingen en
diakenen. De IEE kent 7 presbyteria, 40 gemeenten, 2400 leden en 25
predikanten,
waarvan 3 kandidaten en 5 fraternal workers uit het buitenland. Het is
van
wezensbelang dat de plaatselijke gemeenten met visie en meer doelmatig
pastoraal
worden begeleid.
Veel aandacht werd gegeven aan het op de rails zetten van het project
‘En
nieuwe toekomst gerichte strategie voor een missionaire kerk’.
De kerk
heeft kleine kracht en weinig middelen, maar zo leren wij wel terug te
vallen op
de beloften van het Evangelie. Het is de hoogste tijd om het net aan de
andere
zijde van het schip uit te werpen. De ‘nieuwe strategie’
wil de gemeenten
helpen om op basis van een nieuwe betrokkenheid te komen tot een
‘bevrijdende
missionaire taal, die de kerk in al haar geledingen ertoe beweegt om
zich actief
te onderwerpen aan het Evangelie van de waarheid en de
gerechtigheid.’ De
locale gemeente moet zich verantwoordelijk weten voor de verkondiging
van het
Evangelie in haar eigen omgeving, en voor de eigen financiën.
Werken aan integratie
Dat de IEE een en ander ook zoekt concreet te maken
in de snel veranderende
samenleving bleek uit het bezinningsonderwerp, dat hoog op de agenda
stond: ‘Een
kerk die werkt aan integratie.’ Diverse sprekers lieten hun
licht schijnen
over de uitdaging van de stroom van migranten waarmee Spanje steeds
meer te
maken heeft. De IEE mag niet onverschillig blijven voor de
moeilijkheden waarmee
migranten en asielzoekers te kampen hebben, wanneer zij om wat reden
dan ook hun
weg zoeken in de Spaanse samenleving. Deze realiteit waarmee christenen
in hun
straten dagelijks worden geconfronteerd, vraagt om een duurzaam
engagement van
de kerk. De Duitse fraternal worker
Ralph Baudisch (Barcelona) wees op de aandacht die de bijbel geeft aan
de
vreemdeling: ‘Een kerk die werkt aan integratie, als we dat niet
doen, zijn
wij het niet waard kerk te heten. Immers God zelf verborg zich in de
arme en
vreemdeling. In hen treedt hijzelf ons tegemoet en komt hij onze kerk
binnen,-
of hij blijft buiten staan. Daarom zegt de apostel: Vergeet de
herbergzaamheid
niet.’ Anderen gaven met cijfers en andere gegevens aan hoezeer
het thema
‘integratie’ de agenda van de toekomst hoe dan ook zal
bepalen. De kerken
hebben een unieke opdracht om, deeluitmakend van een wereldwijd lichaam
in
Christus, zichtbaar te maken dat het mogelijk is bruggen te bouwen over
etnische
en sociale verschillen heen.
Groet
De afgevaardigden uit verschillende Europese landen
en de Verenigde Staten
kregen, volgens een oude gewoonte, de gelegenheid om een groet uit te
spreken.
Als voorzitter van de stichting Evangelie in Spanje bracht ik,
voorafgaande aan
de slotviering, de volgende groet over:
“Een hartelijke groet vanuit Nederland
van ons bestuur. Een speciale groet van onze oud-voorzitter en thans
vice-voorzitter, ds. Antonio Voerman. Om gezondheidsredenen is het hem
en zijn
vrouw onmogelijk hier te zijn. U weet hoezeer zij zich al decennia lang
verbonden weten met de IEE. Wat onze stichting betreft: meer dan
honderd jaar
bestaan er vriendschapsbanden met Spanje. Op veel manieren is daaraan
in het
verleden inhoud gegeven.
Wij zijn nu een nieuwe etappe ingegaan. In overleg
met de Comisión Permanente (het moderamen van de synode)
zoeken wij al
enige tijd naar een herdefiniëring van onze betrekkingen, teneinde
die op het
niveau te brengen van de uitdagingen van de 21ste eeuw. Samen proberen
wij te
komen tot meer kerkelijke en oecumenische relaties op basis van
wederkerigheid.
De vraag die ons als minderheidskerken – ja, ook de kerken in
Nederland moeten
leren minderheidskerk te zijn - bezighoudt,
is hoe vandaag kerk te zijn in een geseculariseerd Europa, waar volken
en mensen
hunkeren naar heelheid en zingeving.
Ik zie tenminste twee terreinen van samenwerking:
Het terrein van de migratie als een item van ingrijpende
maatschappelijke
betekenis. Met name zouden wij ervaringen kunnen uitwisselen ten
aanzien van de
integratie van migranten in de (lokale) kerken en het leren kennen en
herkennen
van migrantenkerken als leden van het lichaam van Christus, zoals die
in hun
missionaire presentie een uitdaging vormen voor de gevestigde kerken.
Het thema
van deze synode “Una Iglesia para la Integración”
helpt ons wat dat betreft
niet weinig om tot nieuwe inzichten te komen.
Het terrein van de ‘zending’ als prioriteit van de kerk.
Het is opmerkelijk
hoe allerwegen ‘zending’ als ‘misión en
Europa’ nieuw op de agenda
staat van de kerken en de oecumenische beweging van Europa. Ook de
Protestantse
Kerk in Nederland, waarmee wij zoeken samen te werken ten aanzien van
de
relaties met Spanje, wil als gefuseerde kerk op basis van haar
missionaire
identiteit komen tot nieuwe vormen van zending in eigen land. Daarbij
worden in
oecumenische zin plannen ontwikkeld met betrekking tot
‘kerkplanting’ en
‘gemeentevorming’. Het zou goed zijn ervaringen op dit
terrein met elkaar te
delen en juist in dergelijke initiatieven in beide landen de
samenwerking met
migrantenkerken na te streven.
Het is mij een groot voorrecht om tijdens deze synode-vergadering
iets te
proeven van de goede voortgang die u maakt om als IEE te komen tot een
nieuwe
visie op en strategie voor zending. Ik hoop van harte dat wij elkaar de
komende
jaren van dienst kunnen zijn, gedreven door de Geest van Christus die
ook
vandaag wegen schrijft door de tijd en ons wijst welke weg wij in
gehoorzaamheid
en vertrouwen gaan mogen.”
Drs. Wout van Laar
voorzitter Evangelie in Spanje.
Een kerk voor Integratie.
Zo luidde het thema van de
Synode van de
IEE, gehouden te Zaragoza in december 2003. Ds. van Laar, die deze
synode
bijwoonde, vermeldt in zijn ‘Impressies’, die u hiervoor
hebt kunnen lezen,
dat het bovenstaande thema theologisch onderbouwd werd door een
referaat van Ds.
Ralph Baudisch, Duits predikant bij de IEE in Barcelona.
Gaarne wil ik u de hoofdgedachten van zijn voordracht in dit artikel
uiteenzetten, al was het alleen maar, omdat het woord integratie juist
in onze
dagen ook voor ons, zowel voor ons land als voor onze kerk, het
verdient
beschouwd te worden in het licht van Gods openbaring.
Uitgangspunt
van Ds. Baudisch is diens stelling dat het hele werk van God, de
Schepper
van hemel en aarde, onder de noemer
van integratie gebracht dient te worden. Etymologisch betekent
integratie:
renovatie, herstel, heling. (via het Latijnse integer, en intact.)
Integreren is
het terugbrengen van iets in zijn oude, nog ongeschonden, intacte
staat. Is dat
niet juist wat God met Zijn schepping doet? Het werk van de kerk is
actief
meegaan met Gods herstelwerk. Maar het is niet door ons begonnen, het
is Gods werk, en wij als kerk maken er deel van uit.
De kerk heeft leden, die tezamen een instituut vormen. Zij is echter
niet’
zoals een vereniging, uit op het winnen van leden voor deze instelling.
Haar
wezen is dat zij bestaat uit mensen die door Gods liefde en genade zijn
aangeraakt. Het is de Heilige Geest die mensen
integreert tot een
gemeenschap, waarin zich realiseren de vergeving van zonden, de
vernieuwing van
het aardse leven, het uitzicht op het eeuwige leven en de verwachting
van een
nieuwe hemel en een nieuwe aarde.
Het woord integratie komt als zodanig niet in de bijbel voor. Maar
de zaak
wel. Dat blijkt uit termen als: groeien, aantrekken, uitnodigen, delen,
verzoenen, één worden, opdat overal vrede, verbondenheid
en eenheid ontstaan,
kortom één lichaam en één geest. De woorden
van de profeten schetsen een
beeld van het heil dat voor alle volken bestemd is. (Zelfs Jonas, die
de
inwoners van Nineve liever had uitgesloten, moet toch Gods wil
prediken!)
God wil de integratie van allen.
Wij zijn eveneens bij dat werk betrokken. Maar wij zijn niet de
eersten, die
Gods woord horen en er gehoor aan geven. Wij nemen een plaats in, die
door
anderen is opengelaten. Zij waren wel uitgenodigd op het feest, maar
lieten
verstek gaan. Dat moet ons nederig maken. Het gaat om een
geschenk van
God. en wij moeten ook vooral niet hoogmoedig worden als wij dat
geschenk aan
anderen mogen doorgeven. Integratie verwezenlijkt zich niet, als wij
anderen
genadig toestaan om onze rijen te komen versterken.
Laat ons een voorbeeld nemen aan de wijze waarop Jezus integreerde.
Hij maak onderscheid tussen zonde en zondaar, en onthield niemand Gods
genade.
Hij toonde ook geen vrees voor besmetting of voor gevaar. Ook had Hij
een scherp
oog voor ieders bizondere noden. In die geest behoren wij de mensen
tegemoet te
treden, die tot ons komen.
De apostel Paulus schrijft zijn uitgebreide brieven telkens aan de
gemeenten
als geheel. Over de liefde die nimmermeer vergaat schrijft hij het
mooiste in 1
Corinthe 13. Vreemd genoeg is dit in de geschiedenis de laatste
vermelding van
de gemeente van Corinthe. Kon de bruisende havenstad de uitdaging niet
aan? Lag
dat aan de verschillende partijen, die de gemeente aldaar kenmerkten?
Beseften
ze niet dat verscheidenheid juist een kenmerk is van Gods rijkdom, en
verloren
ze daardoor de eenheid uit het oog?
Er is maar één gemeenschappelijk fundament:
God, de Vader, de Zoon
en de Heilige Geest.
Er is maar één gemeenschappelijk richtsnoer: de
liefde.
Er is maar één
gemeenschappelijk doeleinde:
het koninkrijk Gods.
Slotconclusie: In ons integrerend handelen hebben wij met Godzelf
van doen.
A.V.
Islam in Andalusië.
Eeuwenlang
was er vrijwel geen Moslim in Spanje te vinden: de angst zat er goed
in, na de
vervolgingen sinds 1492, toen Granada, het laatste bolwerk van de
Moslims,
weer in Spaanse handen viel. Voor zover ze er waren, leidden ze
een
verborgen bestaan. Maar sinds enkele tientallen jaren zijn ze er weer,
en nu
bovengronds. Zeker een half miljoen, is de schatting. Maar dat betekent
niet dat
er een half miljoen Moslims is dat het zelfde denkt, in Spanje.
Integendeel, de
kloof is nog nooit zo groot geweest.
Aan
de ene kant zijn er de Moslims die in hun eigen land en eigen cultuur
als Moslim zijn grootgebracht. Zij zijn vaak om economische redenen
naar Spanje
gekomen, en gebleven, waarbij het vasthouden aan het van huis uit
vertrouwde de
enige vastheid was die ze hadden. Zij zijn, net als in Nederland, voor
een deel
een stuk fundamentalistischer geworden dan ze in het eigen land zouden
zijn
geweest. Daar houdt de gelijkenis dan ook op, want er zijn gemiddeld
veel minder
Moslims in Spanje dan er in Nederland zijn. Dat komt aan de ene kant
doordat
Spanje voor hen een doorgangsland is: de mensen gaan voor een goed deel
verder
Europa in, en aan de andere kant, omdat gezinshereniging in Spanje nog
maar
nauwelijks van de grond komt. Dus heb je niet zoals bij ons een tweede
of derde
generatie die goed is geïntegreerd, en die voor zijn rechten
opkomt. Wie dat
wel doen, dat zijn de bekeerde Moslims, van Spaanse afkomst, en meestal
met een
behoorlijk opleidingsniveau. Zij hangen dan ook een wat verlichtere
vorm van
Islam aan, vaak het Soefisme, de meer mystieke tak van de Islam.
Beide groepen blinken uit door hun gebrek aan begrip voor de ander. De
fundamentalisten vinden de nieuwkomers geen ‘echte’
moslims, de bekeerlingen
kijken neer op het culturele en geestelijke (om niet te noemen:
maatschappelijke) niveau van hun geloofsgenoten. Er is veel jaloezie en
kinnesinne onderling.
Dit is een gemiddeld beeld. In Granada liggen de zaken anders. Daar is
een
relatief grote islamitische gemeenschap, die veel meer samenhang en
onderling 
vertrouwen
kent. Er staat sinds 10 juli 2003 ook een gloednieuwe moskee,
recht tegenover het Alhambra, en deels betaald met Arabisch geld. Het
is de zo
genoemde Grote Moskee, aan de Plaza San Nicolas in Albaicin, de
vroegere Moorse
wijk van Granada. Helder wit, en aangenaam van afmetingen. (zie vlg.
pagina)
Allochtonen zie je hier echter niet
veel. Die kerken eerder in de oudere Al-Taqwa-moskee, waarvan de imam
als eerste
en lang als enige opkwam voor de rechten van zijn mensen, en
bijvoorbeeld eigen
grond voor een begraafplaats opeiste. Verder gaan ze naar de Omar
moskee, in een
van de nieuwe buitenwijken waar veel van de immigranten wonen. Van de
14.000
moslims in Granada (6 % van de bevolking!) is bijna de helft immigrant.
Dan heb
je 3000 Arabische studenten, en zo’n 5000 bekeerlingen van Spaans
bloed. In
Granada weten de klassieke moslims heel goed dat ze veel te danken
hebben aan de
bekeerlingen, die veel aandacht vroegen voor de Islam, en die hun best
hebben
gedaan de positie van de immigranten te verbeteren. Alleen het feit dat
alle
aandacht nu naar de ‘Grote Moskee’ gaat zit ze niet lekker.
En de naam
vinden ze ook een aanfluiting. Maar zeker is dat er in Granada een
overkoepelend
orgaan mogelijk is gebleken dat alle moslims vertegenwoordigt, de Comunidad
de muselmanes,
en dat mensen 
die
in de problemen zijn geraakt probeert te helpen, en daarnaast ook
allerlei activiteiten
organiseert op sociaal gebied. Dat is verder in heel Spanje nog
niet gelukt, tot ongenoegen van de regering.
Het plan voor de Grote Moskee is ontstaan in 1981, maar het heeft 18
jaar strijd
met de autoriteiten gekost voordat het gebouw geopend kon worden. En
sindsdien
komen de touristen er als vliegen op af, honderden per dag, zegt men,
en elke
week bekeren zich er wel een paar. Dit is het uitvloeisel van een ware
golf aan
bekeringen, die eind 1975 op gang kwam in Córdoba, waar een
bekeerde Schot, die
in Marokko was overgestapt, een kleine groep bekeerlingen om zich heen
verzamelde. Het zijn vooral linkse intellectuelen, die zich in het
bedompte
katholieke klimaat van Franco’s Spanje niet thuis voelden, en die
werden
aangetrokken door de mystiek van de Islam. Tienduizenden werden
getroffen door
dit alternatief voor concurrerende Maria’s en verstikkend
kapitalisme, voor de
steeds meer om zich heen grijpende consumptiedwang, en ze propageren de
Islam
als het enige antwoord. Al-Andalus is de oude Moorse
uitdrukking voor
Spanje. Andalusië is dus niet alleen zon, zand en zee, maar ook
een plek waar
meer gebeurt achter de voordeur dan je zo zou denken.
Er zijn in de fundamentalistische wereld van de Islam ook steeds meer
stemmen
die roepen dat Al-Andalus toch éigenlijk behoort tot het rijk
van de Islam, en
opnieuw veroverd dient te worden. Aanslagen, die op deze stellingname
de
aandacht willen vestigen, zijn zeker niet uitgesloten. Ook al zijn de
Moren
Spanje binnengekomen als veroveraars, en het land uitgezet als
verslagenen. Wie
eenmaal de geloofsbelijdenis heeft uitgesproken blijft tot de dood een
Moslim,
of hij/zij dat wil of niet, en grond, waar de Islam ooit gepredikt is,
blijft
voor de fundamentalistische Moslim heilige grond, die niet
verloren mag
gaan. Laten we ook de z.g.n. convivencia, niet
idealiseren als multiculturele samenleving avant
la lettre. Hoewel
de drie geloofsgemeenschappen – helemaal van elkaar gescheiden
– min of meer
vreedzaam naast elkaar bestonden, waren er ook steeds weer perioden van
scherpe
vervolgingen. Al bij de verovering in 710 van Zuid Spanje ging dat
gepaard met
deportaties, plunderingen en brute moordpartijen. In 730 werd een
bisschop
levend verbrand, en in de 9de eeuw werden alle christenen op
vooraanstaande posten door een emir opeens verwijderd. In 1026 werden
er
duizenden Christenen gedeporteerd naar Marokko, in 1066 werden er in
Granada
alleen al 3000 Joden afgeslacht, en het was niet voor niets dat de
grote
Maimonides in 1148 met zijn familie naar Egypte vluchtte, om gedwongen
bekering
tot de Islam te voorkomen. Overigens ook minder fundamentalistische
Moslims
werden vervolgd. De beroemde Averroës vluchtte in 1198 uit
Córdoba weg. Dus
hoewel de periode tussen 710 en 1492 voor de cultuur van Spanje en voor
heel
Europa van groot belang was, is het zaak er niet al te romantisch over
te
denken.
Gaat U naar Granada, bezoek dan niet alleen het Alhambra, de Al-Taqwa
en de
Grote Moskee… Neem op zondag ook eens de tijd om een bezoek te
brengen aan de
vriendelijke kerk aan de Callejón del Pretorio 11, (
958 122 306, waar de predikant
Félipe Lobo U ongetwijfeld vriendelijk zal ontvangen! Hij voert
zijn kleine en
trouwe kudde aan door een stad waar vele verschillende invloeden aan
het werk
zijn. Blijken van interesse uit Nederland zijn altijd van groot belang.
GVvH.
Financiële
hulp voor de Islam.
De PSOE biedt de Moslimgemeenschap hulp
bij het verkrijgen van openbare middelen voor deze religie
luidde de kop van een krantenartikel dat op 21-5-2004 verscheen. Die
dag had de
buitenlandsecretaris van de PSOE, Trinidad Jiménez, gezegd dat
hij voornemens
was de Moslimgemeenschap bij te staan in het vinden van openbare
fondsen, zoals
ook bij andere godsdiensten gebeurt. De voorzitter van de
Unión de
Comunidades Islámicas en España (UCIDE), de heer
Riay Tatary was al vroeg
bij hem op bezoek geweest met de secretaris van deze organisatie.
‘We
geloven dat we een manier moeten vinden die financiering met openbare
gelden
mogelijk maakt, die de Moslimgemeen-schappen in staat stelt
onafhankelijk zijn
activiteiten uit te voeren, zoals dat ook met andere soorten
geloofs-gemeenschappen bestaat’, zei mijnheer Jiménez.
Dat moet worden
uitgewerkt in een gemeenschappelijk verdrag tussen de regering en de
Raad van
Moslimgemeenschappen. Het voordeel van een dergelijke regeling zou zijn
dat de
Moslimgemeenschappen niet meer afhankelijk zijn van geld uit het
buitenland,
iets waar, in het licht van de huidige situatie, velen zich
ongemakkelijk bij
voelen.
De relatie tussen Islam en terrorisme wordt zo al te makkelijk gelegd,
en
volgens de voorzitter van de UCIDE is de Islam een godsdienst van
vrede, en niet
van geweld. De Islam is verworteld in de Spaanse samenleving, en stelt
de
grondwettelijke vrijheid van Godsdienst in Spanje op hoge prijs. De
heer Jiménez
wilde er alles aan doen dat ook de Moslims hun grondrechten kunnen
uitoefenen in
Spanje. Daartoe ondersteunt hij een initiatief van de vice-president
van de
regering, mevr. María
Teresa Fernández de
la Vega, die dergelijke gemeenschappen wil registreren, om te
garanderen
dat ze hun rechten kunnen verwezenlijken. Iets dergelijks is op
vrijwillige
basis trouwens voorzien in de wet van 1992. Overigens wordt er geroepen
dat de
22.000 RK parochies dan ook wel eens geregistreerd mogen worden. Dat,
met het
verleden nog in het achterhoofd, vele Protestantse gemeenschappen, met
350.000
gelovigen en 800.000 belangstellenden, weinig voelen voor een dergelijk
register, spreekt vanzelf. Zeker als daarbij nog komt dat de minister
van
Justitie eigenlijk ‘alle’ preken in zijn land wel zou
willen beluisteren, om
te weten wat er speelt. Wat dat betreft heeft de aanslag van 11 maart
in Spanje
grote onrust en achterdocht opgeleverd, die niet zo snel zal worden
overwonnen...
GVvH
God
en de Mammon.
De regering gaat religieuze
activiteiten van Joden, Moslems en Protestanten in
Spanje financieren.
(Maar niet alle.) Er is intussen al een accoord gesloten met de
Islamitische
gemeenschappen, dat voorziet in het financieren van activiteiten die
verbonden
zijn met deze religieuze groepen, en in hun presentie in de media; ook
komt er
een subsidie voor de bouw van moskeeën, zodat zij die in een
garage bijeenkomen
uit de marginaliteit kunnen komen, en een dergelijk accoord wordt de
Joden en
Protestanten via de FEREDE ook voorgelegd door het Ministerie van
Justitie. De
Minister van Justitie, D. Juan Fernando López Aguilar zegt dat
Spanje
a-confessioneel is, en dat godsdiensten er geen rangorde hebben. In de
accoorden
van nov. 1992 is afgesproken godsdienstonderwijzers te
subsidiëren, verder het
creëren van een eigen plaats in de media, en het voorzien in
geestelijke
bijstand in ziekenhuizen, leger en veiligheidsdiensten. In de toekomst
zullen
andere in de samenleving verwortelde godsdiensten, zoals
Grieks-Orthodoxen en
Boeddhisten, die de laatste jaren ruim voorhanden zijn in Spanje, ook
in
dergelijke relaties kunnen treden met de Staat.
Voornaamste doel van de Socialisten: zich de religieuze pluraliteit in
Spanje
bewust te zijn, en te stimuleren dat er vooral in het geval van de
Moslims
verenigingswerk van de grond komt. Het grootste probleem lijkt
voorlopig wie
hoeveel krijgt. “Welingelichte kringen” fluisteren dat de
Moslims zonder
nadere specificatie 30 miljoen euro hebben gevraagd. Het ministerie van
Justitie
zou een voorstel doen dat het ministerie van Economische zaken dan weer
kan
bestuderen. Een van de voorstellen is: een bedrag dat proportioneel is
met het
aantal gelovigen. Je hebt volgens de laatste telling in Spanje
1.000.000
Protestanten, 700.000 Moslims en een paar tienduizenden Joden. De
getallen
liggen kennelijk niet zo heel erg vast… Op dit moment zou een en
ander de
positie van de R.K.K. niet beïnvloeden, indien het huidige stelsel
tot eind
2005 in tact blijft. Een en ander wordt nog bestudeerd. Maar met het
afschaffen
van het verplichte godsdienstonderwijs op openbare scholen is men al
bezig, en
ook de betaling voor godsdienstleraren voor alle grote religies wordt
doorgezet... Daartoe is op de begroting voor het jaar 2005 een bedrag
van 101
miljoen euro uitgetrokken. Tot nu toe waren er op scholen 3,1 miljoen
kinderen
die R.K. catechismus kregen op school, terwijl slechts 7.816
Protestanten en
4.800 Moslims hun eigen godsdienstles kregen. Overigens moeten er wel
minstens
10 leerlingen vragen om deze lessen, voordat er een leraar wordt
aangesteld.
Laten we ons echter niet rijk rekenen: Spanje staat terecht bekend om
de
uitstekende wetten. Maar even bekend staat het om het niet, of
slechts
ten dele, ten uitvoer brengen daarvan. De wet op de Godsdienstvrijheid
is er tot
nu toe een fraai voorbeeld van!
Overigens: het merendeel van de Spanjaarden staat achter de
regeringsvoorstellen, al vindt 70% eigenlijk dat de kerken hun eigen
boontjes
moeten doppen, en geen enkele bijdrage van de Staat zouden moeten
krijgen. De
bisschoppen schijnen echter te hebben opgeroepen tot verzet, hoewel ze
met de
hand op het hart betogen niets te weten van een brief die oproept tot
een grote
demonstratie tegen de huidige regering in december.
Op 15 october 2004 werd een commissie in het leven geroepen, de
Stichting Pluralisme
en Samenleving, die de 3 miljoen euro, die voor de
‘minderheidskerken’
in Spanje op het budget van 2005 is gezet, zal beheren. Nog eens 3
miljoen wordt
uitgetrokken om de integratie te bevorderen. De betrokken ministeries
en
vertegenwoordigers van de betrokken
religies mogen allemaal meespreken in het komend gekrakeel over de
verdeling.
De FEREDE staat positief tegenover de subsidie, en ziet dit als een
eind aan de
discriminatie, maar er zijn nog altijd velen die vinden dat het veel
beter zou
zijn als geen enkele kerk of religieuze gemeenschap geld van de staat
zou
krijgen. Hoogstens voor sociale doelen… Een moeilijk punt
daarbij is het
gestelde in art. II van het Accoord over de Financiën, dat 3
januari 1979
getekend werd tussen de Spaanse Staat en het Vaticaan,
waarin de Spaanse Staat ‘zich ertoe verbindt samen te
werken met de
Katholieke Kerk in het verwerven van haar gepaste onderhoud.’
Daar zijn
intussen miljarden in omgegaan. In 1992 werd een wet van kracht die
sociaal werk
van de kerken en gemeenschappen die in de FEREDE zijn vertegenwoordigd,
subsidiabel zijn. In 1996 kwam Aznar aan de macht, en sindsdien heeft
de FEREDE
geen peseta gekregen. Hoe het verder gaat?
We zijn net zo nieuwsgierig als U.
GVvH
Even
voorstellen: Pilar Agraz (èn Los Rubios)
Pilar
Agraz, en niet Pilar Morales, want een getrouwde vrouw behoudt
in Spanje haar meisjesnaam, zoals U weet. Vroeger kwam er nog achter
‘de xxx’
hetgeen aangaf dat ze de vrouw (het eigendom) van mijnheer xxx was. Een
pittige
dame is het, die de Protestantse nederigheid in alle eigenwaarde
gestalte geeft.
We kennen haar als de directrice van Los Rubios, het Oecumenisch
Centrum niet
ver van Málaga, en als de weduwe van ds. Carlos Morales, maar
wie is ze zelf?
Duidelijk een sterke persoonlijkheid, zal iedereen zeggen die met haar
te maken
krijgt. Ze houdt van mensen en van de kerk, een goede grap stuurt ze
graag door
per e-mail, hét communicatiekanaal in het grote Spanje, maar
even lief een
goede gedachte, een diepe geestelijke waarheid. Verder verzamelt ze
suikerzakjes! Jawel, ook al lijkt het alsof ze alleen maar leeft ten
dienste ván,
ze heeft, voor zover de tijd het toelaat, een eigen leven.
Geboren is ze in Barcelona, in 1940, na de Spaanse Burgeroorlog. Die
gruwelijke
oorlog heeft het land zo verscheurd en vernield, dat daarmee ook de
manier
waarop men naar het verleden kijkt, schrijft ze, er diepgaand door
beïnvloed
is. Vader Agraz was agnost en moeder was klassiek rooms maar deed er
niet veel
aan. Vader nu besliste dat er niet gedoopt werd, want: ‘hij
geloofde niet
in de priesters’.
Toen ze aan de Openbare school haar ouders aan het hoofd begonnen te
zeuren over
de eerste communie, herinnerde haar vader zich dat er voor de oorlog
een
Protestantse school was geweest in de calle Aragón 51, (nu de
kerk van Sint
Paulus, San Pablo) waar de kinderen konden leren zonder lastig
gevallen
te worden om hun religie. Natuurlijk was de school intussen gesloten,
maar wat wèl
open was, bleek de Protestantse kerk. Ze begonnen de diensten te
bezoeken, en na
verloop van korte tijd besloten Pilars ouders belijdend lid van de kerk
te
worden, en haar te laten dopen (op advies van ds. Manuel Diaz).
Intussen leerde
ze verder aan het Lycée Français van Barcelona.
Daar had ze geen
problemen met de godsdienst, en werd ze niet meer om die reden lastig 
gevallen…
Ze trouwde met Carlos Morales, die ook lid was van de kerk van San
Pablo. Carlos
werd predikant in San Sebastián, waar hun drie kinderen geboren
werden… en in
1978 verhuisden ze naar Málaga, omdat haar echtgenoot daarheen
werd gestuurd
als predikant voor de kerk in Málaga en die in Los Rubios.
Daar, in Los Rubios, werd in 1986 het Oecumenisch Centrum geopend. Ds.
Voerman
was toen als voorzitter van Het Evangelie in Spanje aanwezig! Dit
initiatief van
ds. Morales werd op alle mogelijke manieren gesteund door zijn vrouw.
Ze
bemoeide zich in eerste instantie vooral met de huishoudelijke kant van
de
onderneming: inkopen en het personeel… Helaas stierf, en voor onze
begrippen veel te vroeg, in 1991 ds. Carlos Morales, en zijn vrouw werd
toen
gevraagd de directeursfunctie op zich te nemen. Een uitdaging die ze
heeft
geaccepteerd, en die haar op de been hield. Het was een bijzonder zware
taak –
het zomerseizoen begon een paar dagen na de dood van haar echtgenoot
– en ze
moest leren het Centrum te leiden, ze moest haar schoolkennis van
economie en
engels ophalen, leren spreken met groepen, internationale ontmoetingen
organiseren… Haar man Carlos had een prima weg uitgezet die ze
moesten gaan,
en op die basis zijn ze, met Gods hulp, verder gegaan, waarbij de
practische
steun van ds. José Manuel Mochón in Málaga en het
vertrouwen van de
kerkleiding van grote betekenis waren.
Het Oecumenisch Centrum van Los Rubios is uitgegroeid tot een trefpunt
van
mensen uit alle delen van de wereld. Het is een bouwsteen gebleken voor
de
constructie van een wereld die meer betrokken is op Gods woord, een
bron van
kennis voor velen, ook van kennis over de I.E.E. voor mensen die er
geen idee
van hadden dat er in Spanje ook Protestanten waren! Kampen zijn er
georganiseerd
voor kinderen van de Zondagscholen in Andalusië, waarbij kansloze
kinderen uit
de omgeving werden uitgenodigd, maar ook veel internationale
conferenties.
Verder bijbelstudiegroepen voor leken, regionale, nationale en
internationale
oecumenische ontmoetingen, noem maar op. Veel Protestantse groepen
buitenlanders
aan de Costa del Sol maken gebruik van het Centrum voor hun
ontmoetingen en
vieringen. Zelfs werden er, met een tussenpoos van drie maanden,
vluchtelingen
opgevangen. In het ene geval werden in samenwerking met de
Málaga-AGOGE (een
ONG die zich met vluchtelingenwerk bezig houdt) 34 jonge Afrikanen
opgevangen.
In het tweede geval was het in samenwerking met de C.E.A.R.
(Comisión Española
de Ayuda al Refugiado) en ging het om 70 jonge Afrikanen. Intussen
worden andere
eisen gesteld aan het Centrum. Men wil het in de wintermaanden, wanneer
het niet
zo druk is met kerkelijke groepen, ook openstellen voor oudere Noord-
en
WestEuropeanen, die de kou willen ontvluchten.
Werkzaamheden.
Daartoe zijn er recent 10 kamers verbouwd,
elk met een
dubbel bed. En met nieuw meubilair. In de 10 andere kamers staan
stapelbedden,
voor groepen jongeren en kinderen. Begin 2004 is een lift ingebouwd,
dat was een
ingrijpende operatie, omdat een vloer en het dak moesten worden
uitgebroken en
aangepast, bovendien moest er een ruimte komen voor het motorblok. Ook
werd er
op de begane grond een kamer verbouwd voor mindervaliden, dus moest de
deur
verbreed, het toilet aangepast en wat daar verder aan te pas komt. Om
te voldoen
aan de veiligheidseisen moeten ook nog overal in de slaapzalen, keuken
en
zitkamers rookmelders worden aangebracht, en aan dat project is men nu
bezig. Op
zich kan het Centrum zichzelf intussen bedruipen, maar dergelijke grote
verbouwingen brengen uitgaven mee, die het nodig maakten om
buitenlandse
instellingen, en vrienden van Los Rubios, om geld te vragen.
Doelstelling:
Het is, zoals reeds aangestipt, de
bedoeling groepen
gepensioneerden te kunnen ontvangen, ook in de winter, als het niet zo
warm is,
en als studenten en jongeren geen vakantie hebben, om zo het Centrum
nog meer in
staat te doen zijn zelfvoorzienend te wezen.
Dat neemt niet weg dat er nog steeds ruimte is om te werken met
immigranten en
vluchtelingen, evenals voor het bevorderen van alle mogelijke
oecumenische
contacten, hetgeen overigens lang niet altijd makkelijk is.
Toch wil het Centrum van Los Rubios allereerst een plaats blijven voor
dialoog,
waar mensen van goede wil kunnen komen nadenken over en studeren op de
problemen
waar de moderne samenleving ons voor stelt, zoals: eenzaamheid,
intolerantie,
oecumene… om samen tot het inzicht te komen dat God er op
uitgaat om ons te
ontmoeten in de meest behoeftigen van onze samenleving, en dat we Hem /
hen niet
zonder antwoord moeten laten.
De Spaanse samenleving is in een
sneltreinvaart aan
het seculariseren. Dat wil zeggen dat dezelfde problemen van
ontkerkelijking,
die wij kennen, ook in Spanje de mensen overspoelen. Ook al is de IEE
een kleine
kerk, een haast marginale groep mensen, toch is ze geroepen zout in de
pap van
de samenleving te zijn. Los Rubios is misschien een zoutvat.
Omgeving:
Los Rubios ligt in het midden van de Costa
del Sol,
waar iedere winter talloze mensen uit Noord en West Europa komen zoeken
naar een
beter klimaat. Vandaar de gedachte voor juist deze groep een tijd van
zon, rust
en ontspanning te bieden, in een vertrouwde, christelijke omgeving
gedurende de
maanden dat het in het Noorden koud is. Het weer in de winter is
aangenaam:
overdag 15 – 20 graden Celsius, dus met een vestje kan men toe.
’s Avonds
koelt het af tot 10 – 5 graden, en dan is een jas wel nodig.
Toekomst:
De twee peilers waarop het werk van Los
Rubios rust: dienen
en getuigen, kunnen op twee verschillende manieren steun bieden:
Doorgaan met hulp en medewerking aan de verschillende activiteiten van
de
I.E.E., zowel nationaal als regionaal; oecumenische ontmoetingen
stimuleren en
mogelijk maken; het kampwerk voor kinderen, jongeren en volwassenen in
de
zomermaanden nog verder uitbouwen.
Het Centrum ter beschikking stellen van organisaties of groepen
ouderen, zowel
Spaanse als buitenlandse, in winter en voorjaar.
Verder komen er veel jongeren, hetzij om de taal, de streek of de
(invloed van
de Moren op de) cultuur te leren kennen, hetzij om zichzelf te leren
kennen.
Groepen buitenlanders die in de omgeving wonen, maken gebruik van het
Centrum
voor diensten en vieringen, voor feesten en vergaderingen.
We mogen nog veel goeds van Los Rubios en
Pilar Agraz
verwachten voor de toekomst, zo God wil.
GVvH
Diasporacollecte.
Net als andere jaren organiseert de
Stichting Het
Evangelie in Spanje samen met de stichting Silo een Diasporacollecte.
Verscheidene gemeenten doen hier aan mee, maar van velen horen wij ook
niets.
Toch gaat het altijd om duidelijke doelen, die beslist Uw enthousiaste
steun
verdienen. De opbrengst van de Diaspora collecte 2004 gaat naar het
project
Mozes in Barcelona (Moisés) waar we al eerder over bericht
hebben. Het gaat om
de buitenschoolse opvang van probleemkinderen. Echt kinderen in de
knel, die
geholpen worden met het vinden van een plaatsje in de wereld waarin ze
leven,
maar ook: in het gezin waar ze deel van uit maken. Sinds het Centrum
Moisés
open is, is er steeds een ‘volle bezetting’.
Pepi López, die verantwoordelijk is voor de dagelijkse gang van
zaken, schrijft
ons begin october:…’We werken hier als gekken!
Deze week namen we afscheid van Santi, 3 jaar, want haar moeder werkt
nu niet
meer, en wil bij het kind blijven. Dat is fantastisch, want in de
meeste
gevallen heeft de moeder geen interesse in ‘onze’ kinderen.
Verder hebben we hier: Carlos en Sara van 3, Bilas van 4, Anuard
van 5,
Daniel van 7, Tamara, Judith, en Marc van 8, Coralito, Jairo,
Fran en
Daniel van 9 jaar, Ainoa van 10, Jordi en Donna van 11, Henry van 12 en
Jessica
van 13. Jessica stopt er ook mee, maar ze blijft nog wel meedoen met
allerlei
activiteiten van het Centrum. Een apart geval is John, die met zijn 15
jaar wel
erg oud is voor deze groep, maar zijn moeder heeft veel tijd besteed om
de
jongen opgenomen te krijgen, omdat hij erg veel risico loopt op
problemen die
hij niet hanteren kan.
Deze week komen er nog drie kinderen, en dan zitten we weer aan onze
maximumcapaciteit.
De afgelopen maanden zijn heel moeilijk geweest, omdat het gaat om
kinderen die
uit een familieomgeving komen, waar men voor niets en niemand respect
heeft –
niet voor mensen, en niet voor dingen. De eerste weken braken ze alles
wat ze in
handen kregen, speelgoed.. noem maar op. Ook de late lunch gooiden ze
rustig op
de grond. Bovendien waren sommigen erg agressief. Hún manier om
de dingen op te
lossen was door op de vuist te gaan. Maandenlang werkten we met ze aan
de manier
waarop je conflicten oplost. We leerden en leren ze (het is nog niet
helemaal
gelukt) dat de juiste weg om conflicten op te lossen is: er over
praten, en
nooit geweld.
Iedere keer als we een spel speelden waarbij de ene groep van de andere
won, dan
werd het moord en doodslag. Echt, de eerste weken was het hier een
veldslag.
Op dit moment zien we echt beduidende veranderingen in de kinderen
(niet alles
wat we zouden willen, maar we zien wel veranderingen): sommigen zijn
begonnen
met leren lezen, want al geloof je het misschien niet: sommige kinderen
van 9 en
10 jaar konden nog niet eens lezen. Ook werken we hard aan het aanleren
van hygiëne:
sommigen douchen zich alleen in het Centrum, want thuis doen ze dat
niet. Luizen
vormden en vormen natuurlijk een probleem dat niet uit te vlakken is.
Ons eerste doel is de kinderen te leren respect te hebben voor mensen,
en niet
agressief te worden als ze een probleem hebben.
De scholen laten ons weten dat ze erg tevreden zijn met het werk dat we
doen,
want ze zien de kinderen veranderen, en dat geeft ons ook weer moed.
We houden erg veel van de kinderen, en er gaat geen dag voorbij zonder
een
knuffeltje, en zonder dat we ze laten zien dat ze voor ons belangrijk
zijn.
Afgelopen zaterdag deden we mee aan de Protestantse Olympiade.
Ongelofelijk, zoals de kinderen genoten! Als je hun gezicht had gezien
als ze
een proef aflegden, en ze naar ons keken! Dat wij er waren om ze aan te
moedigen, en ze als ze hadden gerend een knuffel te geven, dat was voor
hen en
voor ons belangrijker dan dat ze wonnen….’
U begrijpt dat uw gebed voor de toegewijde staf en de
kinderen van even
groot belang is als uw financiële bijdrage, of die van uw
gemeente. Vraag nog
eens of ze wel collecteren, als u wilt. Wij geven graag alle informatie.
Ook voor het komend jaar is er een project: dat is gelegen in
Jaca.
Daar, in het
uiterste Noorden van Spanje, op zo’n 30 km van de grens met
Frankrijk, ligt
aan de route naar Santiago de oude stad Jaca. In Jaca staat een gebouw
waarin
een kerkgebouw wordt gecombineerd met een soort jeugdherberg. De
laatste jaren
waren er zo’n 600 overnachtingen per jaar, maar er was
achterstallig
onderhoud, en de beheerder kon het werk door zijn hoge leeftijd niet
meer aan.
Nu is er een fris jong predikantenechtpaar gekomen, en er wordt gezaagd
en
getimmerd dat het een lieve lust is. Voor een uitgebreide beschrijving
kunt U
terecht op onze website: www.evangelie-in-spanje.nl/jaca.html
Kort samengevat komt het er op neer dat de accommodatie grondig
verbeterd wordt,
en dat men meer wil bieden dan bed en ontbijt: ook pastoraat en een
geestelijke
atmosfeer waarin mensen de weg naar God en zichzelf terug kunnen
vinden. Ook de
collecte hiervoor willen we alvast graag aanbevelen.
Van de
Penningmeester….
Zoals wij in het vorig berichtenblad schreven, moest de afrekening van
de
Diaspora 2003 nog ontvangen worden. Dit is inmiddels het geval geweest.
Voor het
project kon €
632 naar
Spanje worden overgemaakt.
Voor 2005 zegden wij € 15.000 toe als
bijdrage voor
de predikantspensioenen. Niet alle emeritus-predikanten hebben in
Spanje een
(staats)pensioen. Daarom dragen wij voor deze grote en zware last voor
de kerk
ons steentje bij. Genoemd bedrag hebben we nog niet bij elkaar. We
hopen dat U
ons daarbij wilt helpen.
Immers de steun die wij mogen geven is alleen mogelijk door uw
steun.
Daarom vragen wij uw aandacht voor
bankrekeningnummer 45.67.74.068
of girorekeningnummer 315800, beide ten name van Stichting het
Evangelie
in Spanje te Zeist.
Voor uw gaven zeggen wij u, mede namens onze broeders en zusters in
Spanje,
hartelijk dank.
G. B. van Delft
Penningmeester.
El
Faro – Een teken van hoop.
Wij schreven al over het project
Moisés, of Mozes, op
zijn Nederlands, maar vanuit dezelfde kerkgemeenschap, of liever:
vanuit de
predikant die er toen stond, ds. Carmen Sánchez, is al eerder
een groot project
opgezet, dat zijn weerslag heeft op de gemeenschap: El Faro, de
vuurtoren. Als
resultaat van 6 jaar werken in de buurt met drugsverslaafden en mensen
die
anderszins aan de rand van de samenleving bestonden, ontstond eind 1992
El Faro,
als ‘departement’ van de Protestantse kerk in
Catalonië: de I.E.C., die
niet anders is dan het Catalaans sprekend deel van de I.E.E. Maar in
1996 wordt
El Faro, Protestants Sociaal Werk, een stichting zonder winstoogmerk,
officieel
ingeschreven bij de Kamer van Koophandel en wat dies meer zij. Vanaf
dat moment
kan er ook officieel met de gemeenteraad van Barcelona, en van het
stadsdeel
Santa Coloma de Gramenet, worden samengewerkt. Er zijn duidelijke
doelstellingen
en grenzen, die helder omschreven zijn. Ik citeer:
a) Sociaal welzijn bevorderen in de meest
onbeschermde
situaties.
b) De meest gepaste hulpmiddelen zoeken voor de noden en behoeften die
we bij
ieder die hulp zoekt bij de Dienst ontdekken.
c) Over de hele linie de zelfstandigheid van de persoon bevorderen.
d) Informatie verstrekken over de sociale en persoonlijke hulpmiddelen
die ieder
nodig kan hebben.
e) Het stimuleren tot meedoen van alle mensen uit de stad aan de
geboden
programma’s.
f) Handelen in urgente risicovolle situaties.
Een staf van professioneel getrainde vrijwilligers als sociale werkers,
psychologen, advocaten, predikanten, noem maar op, wordt aangevuld met
ander
vrijwilligers, tot een totaal van zo’n 60 personen. Het gebed van
de
kerkelijke gemeente wordt daarbij gezien als een groot goed.
De opvang kent verschillende vormen. Zo is daar een opvangcentrum,
in Sta Coloma de Gramenet, waar de richtlijn wordt gevonden in artikel
3 van de
rechten van de mens: Ieder menselijk wezen heeft recht op leven,
vrijheid en
persoonlijke veiligheid. De doelgroep bestaat uit mensen die in een
risicovolle sociale situatie verkeren, met practische problemen die
urgent
moeten worden opgelost, - denk aan drugsverslaafden, werkeloosheid,
economische
problemen, familieruzies, misdaad, gokverslaving etc. – en daar
wordt op
ingespeeld met
1) informatie, het wijzen op sociale hulp, en het verkrijgen daarvan;
2) diagnostiek van de situatie, en een werkplan voor ieder persoonlijk;
3) begeleiding, en later het volgen van de persoon in kwestie;
4) aandacht voor de familie, en volgen er van, door bezoek en telefoon;
5) aandacht voor de problematiek van gevangenen en mensen in
afkickcentra, door
bezoek, telefoon en correspondentie.
Verder is er een Centrum voor opvang en hulp aan
immigranten in
Rubí, waarbij we onder immigranten asielzoekers en
vluchtelingen moeten
verstaan. In Barcelona, waar Rubí een voorstad van is, drijft de
economie voor
een groot deel op de illegalen die worden uitgebuit in een grenzeloze
vorm van
slavernij. Volgens artikel 13 van de Verklaring van de Rechten van de
Mens heeft
Ieder persoon recht om zich te verplaatsen en zijn woonplaats te
kiezen…
Misschien is 13 toch een wat ongelukkig getal, want weinig regeringen
beamen dit
artikel van harte en in feite. In Rubí spitst de hulp zich als
volgt toe: 1)
steun. Iedere week verdelen 15 vrijwilligers gedurende 2 uur voedsel
dat de
Protestantse kerken schenken, en voedsel dat via het Rode Kruis komt
van de
overschotten van de Europese Unie. Ook kleding wordt uitgedeeld. 2)
Rechtsbijstand met behulp van een advocate. 3) Gastenverblijf. Het
wordt op naam
van de kerk gehuurd, maar de gasten betalen zelf de huur, gas, licht en
water,
en zorgen voor het schoonhouden en onderhoud. 4) Alfabetiseringscursus,
waarin 4
groepen vrijwilligers de mensen Catalaans leren. Dat is de taal die
algemeen in
Catalonië gesproken wordt, vergelijk met het Fries in Friesland,
maar dan veel
verder doorgevoerd. 5) Met Kerst wordt er altijd een groot feest
gegeven met
cadeautjes en wat er verder bij hoort in Spanje.
Dan is er in Santa Coloma de Gramenet een flat voor opvang en
reclassering
van drugsverslaafden. Onder het motto: Ieder mens wordt vrij en
gelijk in
waardigheid en rechten geboren, begiftigd met verstand en geweten, en
ze moeten
elkaar behandelen in een geest van broederschap, (artikel 1 van de
Rechten van de Mens) kunnen hier 5 mensen zelfstandig samen
wonen, tot
ieder van hen in staat is voor zichzelf te zorgen. De bewoners zijn
ouder dan 18
jaar, en zijn alcoholist of drugsverslaafde geweest, hebben het proces
van
reclassering doorlopen of lopen nog een cursus daarvan binnen het
‘genormaliseerde’ leven, komen uit een afkickcentrum of een
gevangenis, en
kunnen binnen hun eigen omgeving hun rithme nog niet vinden, of hebben
juridische problemen (gehad) en hebben nog strafzaken boven het hoofd
hangen.
Het doel is mensen weer op eigen benen en aan het werk krijgen,
de
familieproblemen aandacht geven, de sociale omgeving versterken, hen
leren
omgaan met hun gevoelens, geschikte vrijetijdsbesteding leren vinden,
het helpen
met aanleren van gewoonten, visies en positieve normen en waarden, die
een
betere gezondheid, en een betere kwaliteit
van leven meebrengen.
Een vacantiehuis, colonias Aiguaviva (levend water) is
een
volgende pijl op de boog, want
volgens artikel 24 van de Rechten van de Mens heeft Iedereen recht
op rust,
op vrije tijd. Bedoeld voor kinderen en jongeren in de provincie
Barcelona.
Ze kunnen dan met andere probleemkinderen eens twee weken leven in
normale
omstandigheden.
Over het Open Centrum Mozes (Moisés) heeft u al
allerlei kunnen
lezen, in de Berichtenbladen 68 en 69.
En dan zijn er ook nog Vormingsdagen, die sinds 1999 worden
gehouden, en
die er zijn voor vrijwilligers, die worden bijgepraat en
voorgelicht op
allerlei terreinen die met verslavingszorg te maken hebben. Sinds 2001
zijn er
in september voorlichtingsdagen voor de jeugd gehouden onder het motto:
Een
doelpunt tegen drugs. Daar deden zo’n 100 mensen aan mee, en
men hoopt van
hieruit gerichte activiteiten te kunnen ontwikkelen, die jongeren een
andere
vrijetijdsbesteding kunnen bieden dan drugs en alcohol.
Als laatste, maar niet minste, activiteit die El Faro (of in het
Catalaans: El
Far) ontwikkelt, is er een voorlichtingsblad. Want: Iedereen
heeft
recht op vrijheid van opinie en uitdrukking (daarvan) volgens art.
19 van de
Mensenrechtenverklaring. Voorlichting aan alle geïnteresseerden en
ook een vorm
van evangelisatie maken daar deel van uit. Want de gemeente, die hier
achter en
aan het begin stond, schaamt zich het Evangelie niet, integendeel, het
is voor
hen een bron van energie en moed om tegen de verdrukking en
machteloosheid in
vol te houden!
GVvH
Stoelendans:
David en Cythia Ceballos – als
fraternal workers
werkzaam in de kerk van Betlem in Barcelona – zijn door
familieomstandigheden
teruggekeerd naar de V.S.
Nieuwtjes:
De Nederlandse Zendingsraad, waar uw voorzitter directeur van is, en
die onze
gastheer is bij de vergaderingen, jubileert, en viert dat in Rotterdam
met een
grootse manifestatie. Intercultureel jubileum NZR: De wereldkerk op
een
vierkante kilometer. Op zaterdag 13 november viert de Nederlandse
Zendingsraad (NZR) zijn 75 jarig jubileum. De plaats van samenkomst is
Rotterdam. Ooit vertrokken Nederlandse zendelingen via deze havenstad
naar verre
en vreemde streken. Op de plek waar zij scheep gingen, wonen vandaag de
vreemdelingen zelf. In de wijk Cool was dertig jaar geleden bijna geen
christen
meer te vinden. Nu bloeien er talrijke kerken en gemeen-schappen van
niet-westerse christenen. Zij zijn op zoek naar hun plaats in de
Nederlandse
samenleving; velen maken zich zorgen over hun identiteit en hun
inburgering.
Vaak oordelen de samenleving en de politiek negatief over de
ontwikkelingen. Ook
de ‘witte' kerken weten er moeilijk raad mee.
De NZR ondersteunt de visie van hen die in de veelkleurige aanwezigheid
van deze
migrantenkerken het aanbreken van een nieuw missionair tijdperk zien.
Reden om
het 75 jarig jubileum te vieren binnen een vierkante kilometer
wereldkerk in
onze havenstad, waar toekomstige vormen van kerk en missionaire
presentie
zichtbaar worden. De wervende aanwezigheid van de nieuwe kerken van het
Zuiden
daagt uit tot het gaan van nieuwe wegen in zending en oecumene. In een
feestelijk programma van viering en bezinning wordt een beeld gegeven
van de
nieuwe werkelijkheid van kerk in Cool. Naast de plenaire samenkomst in
de Scots
International Church, zijn er in kerkruimten verspreid over de buurt
workshops
ter kennismaking met een zevental migrantenkerken. Wie zijn zij
eigenlijk en wat
willen zij? Wat betekenen zij voor de mensen en welke positieve rol
spelen zij
in de samenleving? Hoe kunnen gevestigde kerken betekenisvolle
contacten aangaan
met migrantenkerken in hun wijk? Wat zou dat kunnen bijdragen aan het
samenleven
in de buurt?
De jubileumbijeenkomst markeert het begin van de Migrantenweek, die van
13-21
november gehouden wordt. Op 14 november om 19.30 uur vindt de Peace
Service
plaats, eveneens in de Scots
International
Church, Schiedamse Vest 121.
De Nederlandse Zendingsraad is een landelijk platform van
overleg en
samenwerking van tal van protestantse kerken en missionaire
organisaties. Ook de
evangelische beweging en migrantenkerken nemen daaraan deel.
October 2004.
Uw vice-voorzitter was 50 jaar in dienst van de Heer, en vierde dat op
10-10 met een dienst van dankbaarheid in de Pieterskerk in Utrecht.
Natuurlijk
was uw bestuur ook vertegenwoordigd, U ziet hier naast de jubilaris
v.l.n.r.
mevrouw en mijnheer van Delft, en mevrouw en ds. van Laar; de opbrengst
van de
collecte, die voor de helft naar Het Evangelie in Spanje ging, leverde,
samen
met de giften voor het jubileum, een mooi bedrag op: er gaat op verzoek
van ds.
Voerman 958 € naar Spanje, voor het pensioenfonds van de
predikanten der
I.E.E. die geen officieel pensioen ontvangen. Maar dat bedrag zal nog
wel worden
afgerond!
Spanje. Het aantal (echt)paren zonder kinderen is sinds kort
groter dan
het aantal mét. En dat met 30.000 echtscheidingen per jaar,
waarbij steeds meer
paren boven de 50 zijn betrokken… Overigens laat een
sociologisch onderzoek
ons weten dat de vrouw (in Spanje) vrijheid en respect zoekt bij haar
partner
(machísmo is helemaal uit!) en dat de man bij zijn partner een complement
van zichzelf zoekt, zijn andere helft. (Zou het hier anders zijn?)
Beide
partners geven hoog op van trouw. Of ze daar een zelfde definitie van
geven
wordt niet vermeld.
Onder jongeren wordt intussen steeds meer wiet gerookt, en minder
sigaretten. Er
zijn ook meer ongewenste zwangerschappen, maar of er enig oorzakelijk
verband
is, is niet aangetoond.
De Theologische Faculteit van de Universiteit van Göttingen,
het SEUT, en het Universitair Instituut ISEDET in
Buenos Aires
werken samen. Een project van eerstgenoemde instantie, de Göttinger
Predigten, is met ingang van nu ook in het voor het Spaanse
taalgebied
toegankelijk. De tekst van de komende zondag wordt door verschillende
theologen
en predikanten van commentaar voorzien, waarbij wordt uitgegaan van het
bekende
Driejaarlijks Oecumenisch Rooster, dat zowel in Europa als Amerika op
ruime
schaal wordt gebruikt. Theologen en predikanten van SEUT en ISEDET
werken daar
nu aan mee.
Komt het zien op www.online-predigten.de
De oecumene staat in Spanje op een laag pitje. Helaas ook
onder de
Protestanten.
Córdoba. Het gerechtsgebouw staat centraal in een film
die men hier
volgend jaar wil opnemen onder de titel: De geheime Archieven van
de
Inquisitie. Maar ook in Madrid, Ciudad Real, Segovia,
Cuenca en Talamanca del Jarama
worden opnamen gemaakt.
Mei 2004. De regering wil de vrijheid van Godsdienst combineren
met
zekerheid voor de burger - dat betekent dat men preken wil gaan
beluisteren,
zodat men kan ingrijpen als het ergens fundamenteel tegen de grondwet
in zou
gaan. Een enge ontwikkeling!
Een andere nieuwigheid is dat voor het eerst sinds de dalende lijn de
RKK weer
iets meer geld binnen heeft gekregen via het beruchte hokje dat men kan
aankruisen op het aangiftebiljet. 105,9 miljoen euro, 10 miljoen meer
dan het
jaar er voor. Niet omdat er méér mensen dat vakje
aankruisten, want de
verhouding is 34,4 voor de kerk en 44,4 % voor sociale doelen, die
daarmee 115,2
miljoen euro bijeen kregen, maar kennelijk zitten de rijken aan de RKK
kant.
Geen echte verrassing!
16-5-2004.
De directeur Religieuze Zaken: D. Alberto de la Heras, die een
positieve
opstelling had naar de Protestanten toe, gaat met pensioen en wordt
opgevolgd
door mevrouw Mercedes Rico Carabino. Laten we hopen en bidden dat ze
vredelievender zal blijken dan haar naam.
Maart 2004 Een op de vijf kinderen in Spanje wordt tegenwoordig
buiten
het huwelijk geboren. De secularisering van de maatschappij gaat met
reuzenschreden!
Januari 2004: Op Cuba waren al weinig mensen in staat om als
particulier
e-mail te gebruiken. Vaak waren dat mensen met familieleden in het
buitenland,
die hen financieel ondersteunden. Sinds januari zijn hun accounts
afgesloten óp
technische gronden'... Er zijn kerken die kunnen e-mailen, maar
hoe lang
nog? Een bewering in Amerika dat de Cubaanse Raad van Kerken onder de
censuur
van de regering zou opereren, wordt met klem en hartstocht aangevochten
door de
gelovigen.
25-6-2203 tot 2-7-2003
was er in Trondheim (Noorwegen) een algemene conferentie over de
invloed van al
onze daden op het milieu. Ook werd een nieuw bestuur gekozen. De
vertegenwoordiger voor de Iberische kerken is daarin D. Carlos
López Lozano, de
bisschop van de I.E.R.E.
Wereldwijd kan het een ongezonde zaak
zijn om
Christen te wezen. Uit China horen we regelmatig van moord en
doodslag
door de politie, in Saudi Arabia staat op het bidden tot Jezus
Christus
de doodstraf, in october kreeg een Indiër, die in Saudi Arabia
werkt, een straf
van ‘slechts’ 300 stokslagen
en
10 maanden gevangenis, nadat er veel druk op de regering was
uitgeoefend om het
vonnis te verzachten. Overigens kan India er ook iets van: in
Bihar werd
een predikant met vrouw en kind door een menigte, die een aantal jaren
geleden
een Australische predikant verbrandde, mishandeld en aan een boom
vastgemaakt,
met de belofte dat ze zouden worden gedood, tenzij iemand een
gigantische
losprijs zou betalen. Maar ook een groep Indiase jongeren die wilden
evangeliseren werd aangevallen, evenals een paar predikanten, waarvan
er een nog
op onbekende plaats gevangen zit, en de ander 40 km heeft gerend om het
vege
lijf te redden. Mexico heeft nog steeds grote problemen met
Protestanten,
en ook in Zuid Amerika is veel ellende. In Afghanistan zijn
sinds juni
alleen al 5 Protestanten gedood, en zo kunnen we helaas doorgaan.
Christen zijn
is geen zaak zonder risico’s!
In
Memoriam.
Ons werd door hun zoon bericht dat de heer J.
Roelofs en mevrouw J.M. Roelofs – van der Vlis zijn
overleden,
respectievelijk op 23-6-2003 en 29-4-2004 Het adres: Jodichemdreef 28 3984 JT Odijk zal velen van U bekend
voorkomen, want mijnheer
Roelofs was jarenlang administrator van toen nog de Vereniging Het
Evangelie in
Spanje. We zijn hem en zijn lieve vrouw, die hem altijd stimuleerde,
veel dank
verschuldigd, en wij gedenken hen in liefde.
Gedicht
Nadie fue ayer,
Niemand
ging er gister,
ni va hoy,
niemand
gaat vandaag,
ni irá mañana
niemand
gaat er morgen
hacia Dios
richting
God
por este mismo camino
langs
de
zelfde weg
que yo voy.
die
ik nu
ga.
Para cada hombre guarda
Voor
iedereen bewaart de zon
un rayo nuevo de luz el sol...
een
nieuwe
lichtstraal …
y un camino virgen
een
onbetreden pad
Dios.
schenkt God.
(León Felipe 1884-1968 – Versos y oraciones del
caminante I)
(Verzen
en
gebeden van één die onderweg is.)