Colofon:

Het Berichtenblad is een uitgave van het bestuur van de Nederlandse Stichting ‘Het Evangelie in Spanje’, die beoogt de zaak van het Evangelie in Spanje - in nauw overleg met de oudste Spaanse Evangelische kerken zelf - vanuit de wijde kring der Nederlandse Protestantse kerken naar beste krachten te bevorderen.

Eindredactie:  G.A. Voerman - van Haselen
Geerte Bolwerk 25          3511 XA  Utrecht
info@evangelie-in-spanje.nl           
website:  www.evangelie-in-spanje.nl 

MEDEDELINGEN VAN DE ADMINISTRATIE
Vriendelijk verzoeken wij u adreswijzigingen door te geven aan:
Geertebolwerk 25, 3511 XA Utrecht.          
Voor uw medewerking zeggen wij u hartelijk dank.

BIJDRAGEN
Bijdragen voor ons werk zien wij graag tegemoet op bankrekening
NL58 ABNA 0456774068 of op NL46 INGB 0000315800,
beide
ten name van ‘Het Evangelie in Spanje’ te Zeist.


De Waarheid zal u vrij maken

De ongemakkelijke waarheid dat niet een lief Kindje in een kribje ons bij kaarslicht zal bevrijden, want dat is nog maar het begin, maar een Man die sterft aan een kruis.
Een Mens die na drie dagen opstaat en leeft.
Hij ging naar de Hemel en Hij komt terug.
Elk moment kan Hij voor ons staan voor ieder te zien.

We hopen het mee te maken. Kom spoedig, Heer!


Van de redactie.

Voor u ligt het eerste Berichtenblad van dit jaar. Af is het nooit, want dit is een wereld in verandering. De maatschappij verandert, en de mensen die daarin samenleven veranderen mee. Daarmee ook de kerk. Maar de Liefde van Hem die Is en Was en Komen zal is onveranderlijk. We hopen dat U met diezelfde liefde dit blad zult lezen. Uw gebeden, gedachten en giften zijn van groot belang voor onze broeders en zusters in Spanje. 
Dat wij het afgelopen jaar niet in staat waren, door verschillende persoonlijke omstandigheden, aanwezig te zijn bij de Synode van de I.E.E. werd zeer betreurd, hoorden we.
En dat doet goed. Wij betreurden het zelf ook…

Met onze verscheurde en gebroken wereld zien wij reikhalzend uit naar de dag waarop naar Gods belofte recht en vrede elkaar zullen begroeten met een kus. Wij wensen U als lezer aan het begin van het nieuwe jaar vrede en alle goeds.
Dat doen wij met het bemoedigende 'Woord voor het jaar 2016' uit het bekende Dagtekstenboekje van de Evangelische Broedergemeente:

'De HEER zegt: Zoals een moeder haar kind troost, zo zal ik u troosten'. (Jes. 66: 13).                                                                           

WvL


Inhoud

Synode 
Kerkelijk nieuws 
Kerstcollecte.
 Demonstratie.
Doctor Israël Flores!
Interview met ds. Israel Flores Olmes 
Protestanten in Madrid.
Pensioenkwestie.
Psychologisch correct
Postzegel gevraagd…   
Hervormingsdag 2015.
I.E.R.E.
Spaanse maatschappij:
Het Koninklijk Paleis ontvangt na vijf eeuwen weer Sefardische Joden.
Luis de Usoz y Río (1805 – 1865)
Catalonië, een land apart.
Spaanse verkiezingen.
Financiën 
Diasporacollecte 2016 
Gedicht...


Synode

Van 9 tot 12 oktober 2015 werd in Madrid de tweejaarlijkse Algemene Synode van de I.E.E. gehouden. Dit was een andere datum dan die van de laatste tientallen jaren, toen de Synode vrijwel altijd rond Hervormingsdag werd gehouden. Nu ontbrak ons de ruimte in onze agenda's, zodat wij voor het eerst in tientallen jaren moesten afzeggen.
Artesanos de la paz, sembradores de justicia, (Jac. 3:8) was het thema van de Synode.
Mensen die vrede bewerken en gerechtigheid zaaien. Dat is lange termijnplanning.

Een kort verslag van de bijeenkomst vermeldt dat de openingsdienst werd gehouden in de Iglesia de la Esperanza en dat de preek van ds. Esther Ruiz ging over Jacobus 3: 13-18: als kinderen van God worden wij geroepen om te werken aan gerechtigheid en vrede. Na de openingstoespraak van de voorzitter van het kerkbestuur Joel Cortés luisterden de vertegenwoordigers van de plaatselijke kerken naar de hoofdlezing die werd verzorgd door Chris Ferguson, de algemeen secretaris van de World Christian Reformed Churches waarvan de I.E.E. ook deel uitmaakt. Ferguson herinnerde in zijn toespraak aan de Confessie van Accra, die naar zijn overtuiging tien jaar nadat deze was aangenomen nog niets aan betekenis had ingeboet.
In relatie tot alle gepresenteerde verslagen viel het op dat er op de verschillende niveaus van de kerk, ondanks de hachelijke financiële situatie van de I.E.E., veel wordt gedaan aan sociaal werk ten aanzien van de velen die in de samenleving op de hulp van anderen zijn aangewezen.
Het synodeverslag benadrukt de broederlijke geest waarin men bijeen was, ondanks de diversiteit aan meningen en standpunten die in de synode te horen viel. Een scherp en intens debat vond plaats over de Verklaring van Mamré, die het synodebestuur aan de aanwezigen vroeg te ondertekenen. Deze Verklaring behelst een bijbels-theologische reflectie van de kring van predikanten van de I.E.E. Met betrekking tot het ruimte geven aan homoseksuelen in de gemeenten. De Verklaring van Mamré werd uiteindelijk aanvaard en ondertekend door de synode, hetgeen door de meerderheid wordt beleefd als een belangrijke stap voorwaarts.
De synode van Madrid werd afgesloten in de Iglesia de Cristo met een Avondmaalsdienst waarin Joel Cortés voorging.
Mét de andere leden van het kerkbestuur werd hij opnieuw benoemd in dit leidende orgaan (Comisión Permanente) van de I.E.E.
Over twee jaar zal een nieuw kerkbestuur worden gekozen.
Wout van Laar


Kerkelijk nieuws

Kerstcollecte.
De Kerstcollecte 2015 van de I.E.E. ging naar Vluchtelingen en Immigranten
Het motto: (het zijn) mensen met een gezicht!


Demonstratie.
2 december 2015. De Protestantse Raad van Kerken van Madrid heeft de gelovigen opgeroepen om te demonstreren. Zo’n 250 mensen kwamen om de Regering op te roepen meer te doen ter bescherming van mensen die om hun geloof worden vervolgd. Stop het Zwijgen! luidde de oproep.
De Protestanten in Madrid weten uit eigen ervaring, of die van hun ouders, wat het betekent om letterlijk vervolgd te worden om je geloof. Er waren zeker niet alleen ouderen aanwezig!



Doctor Israël Flores!
14-12-2015. De predikant van Granada, die met zijn vrouw Eva Sosa jaren geleden uit Mexico kwam om voor de I.E.E. te werken, beiden als predikant, heeft vandaag aan de universiteit van Granada zijn bul ontvangen met de hoogste lof! Hij is nu doctor in de faculteit der Filosofie. Een opsteker voor de I.E.E. die niet alleen vindt dat predikanten ‘van God geleerd’ moeten zijn, maar ook degelijk wetenschappelijk onderwijs nodig hebben. Godgeleerde theologen heb je nooit teveel. Zeker niet als ze daarnaast ook zulke aardige, en pastorale mensen zijn als deze predikant (en echtgenote)!

Interview met ds. Israel Flores Olmes
De Mexicaan Israel Flores integreerde zich een aantal jaren geleden als dominee in de I.E.E. Als pastor van de gemeente in Granada zag hij ook nog kans te werken aan zijn promotie. Op 14 december verdedigde hij summa cum laude zijn proefschrift in de filosofie aan de Universiteit van Granada. Zijn dissertatie gaat over het subject in de hermeneutiek van Paul Ricoeur en zijn invloed op de filosofieën van de bevrijding in Latijns-Amerika. Flores onderzoekt vooral de manier waarop de filosofie van Ricoeur terug te vinden is in het denken van Enrique Dussel en Juan Carlos Scannone. Deze denkers proberen een antwoord te geven op de situatie van armoede en uitsluiting, die talloze mensen tot slachtoffers van de bestaande wereldorde heeft gemaakt, tot ‘no personas’, mensen van wie het bestaan in feite wordt ontkend. Een specialistisch academisch onderwerp, maar van grote betekenis ook voor de kerken van Spanje en Europa. Wij nemen een paar passages over uit een interview met de jonge doctor, zoals wij die plukten van de website.

Beschouwt u de theologieën van de bevrijding nog steeds van betekenis binnen en buiten Latijns-Amerika?

Deze theologieën hebben hun betekenis in Latijns-Amerika beslist niet verloren. Integendeel. Misschien dat je er minder over hoort, maar de bevrijdingstheologieën blijvend relevant en hebben hun weg gevonden naar de bases van de kerken en de thema's die daar leven. In Europa krijgt deze theologie in bepaalde kringen veel aandacht, hoewel dit werelddeel over het algemeen behoorlijk in zichzelf is opgesloten. In hun reactie op de crises waarmee de kerken te kampen hebben in de strijd om te overleven heeft een aantal kerken gekozen voor perspectieven die ver af staan van de Latijns-Amerikaanse manier van theologiseren.  Maar dat wil niet zeggen dat men de bijdrage van de theologieën van de bevrijding in Europa helemaal niet herkent. Dat blijkt bijvoorbeeld ook daaruit dat de filosofie van Ricoeur zowel in Europa als Latijns-Amerika en elders veel erkenning vindt.

Wat is uw mening over de receptie van de bevrijdingstheologieën in de protestantse en evangelische kerken van Spanje en Portugal, die nogal traditioneel zijn ingesteld?

Ik denk dat buiten de I.E.E. en de Methodistenkerk van Portugal de bevrijdingstheologieën weinig positief zijn ontvangen in de protestantse kerken. De protestantse kerken die een grote uittocht van mensen meemaken uit hun gemeenten richten hun blik sterk op het Amerikaanse continent. Zij verwachten het van Noord-Amerikaanse neo-charismatische bewegingen met hun conservatieve boodschap en triomfalistische marktdenken, hoewel die manier van geloven in Spanje en Portugal volslagen vreemd is aan de cultuur en veelal wordt verworpen.

Denkt u dat de protestantse kerken in het algemeen hun identiteit die is verbonden met de Reformatie, waarvan wij in 2017 het 500 jarig bestaan zullen herdenken, hebben weten te bewaren?

Ik zie kerken die zich zeer bewust zijn van de betekenis van de erfenis van de Reformatie en daar goed uitdrukking aan weten te geven. Het probleem is dat veel andere kerken de neiging hebben om zich vast te bijten in hun tradities zonder in staat te zijn om zich te hervormen in overeenstemming met de vragen en noden van onze tijd. Je bent er niet met het repeteren van de traditionele leer. Je moet de Schrift opnieuw lezen; doe je dat niet, dan dreig je te vallen in een conservatisme dat de thema's van de Reformatie hanteert als een voorwendsel om een traditionele manier van denken veilig te stellen. Aan de andere kant heeft identiteit niet alleen te maken met de kerk, maar met de praktijk van algemeen priesterschap in de wereld.
De scheiding van 'kerkelijk' en 'seculier' leven heeft veel kwaad gebracht. Gelukkig zijn er ook kerken die zeer betrokken zijn op de samenleving, en hun missie verstaan binnen hun eigen context op alle terreinen van het leven. Die kerken zijn erg hoopgevend.                                                                WvL


Protestanten in Madrid.
 
Het aantal protestantse kerken in Spanje verdubbelt elke 10 jaar. (Niet noodzakelijk ook het aantal gelovigen.) De immigratie vanuit Latijns-Amerika heeft de aanzet gegeven tot de toename van kerken en kapellen. Daarover schrijft Felipe Betim Madrid 12-6-14

Mauricio, een Mexicaanse protestant, verkondigt in de Puerta del Sol samen met andere gelovigen van de groep Caja Roja (rode doos) 

Shirley keerde acht jaar geleden terug om met Christus in gesprek te komen. "Toen ik naar Spanje kwam ik besloot om alles te uit de kast te halen. Ik rookte, ik dronk, had vriendjes... Maar op een dag, toen ik in een nachtclub was, vroeg ik mezelf: "Hoe ben ik hier terecht gekomen?". Deze Venezolaanse van 30 jaar is tegenwoordig gedurende de week samen met andere vrienden in Puerta del Sol, in het centrum van Madrid, bezig het evangelie te preken. Op zondag woont zij de dienst bij van hun Protestantse kerk.

De Protestanten blijven terrein winnen in Spanje. Het is vooral in de afgelopen tien jaar toegenomen. In 2004 waren er in totaal 979 evangelische kerken in het ministerie van Justitie geregistreerd. In 2014 zijn er 2.103.
"Deze toename is gerelateerd aan immigratie, met name uit Latijns-Amerika," zei Jorge Fernández, woordvoerder van de Federatie van evangelische religieuze entiteiten van Spanje (FEREDE).
 
‘Ik vertrok om te gaan studeren met een zeer zware rugzak. En ik realiseerde me dat ik al lang met dit gewicht had rond gezeuld. Wij merken dat er iets op ons drukt. Dit gewicht is de zonde. Laten we de rugzak van ons leven aan God geven. Laten we die lichter maken, maar wel vol met vrede, hoop, liefde!’

De woorden zijn van de Mexicaan Mauricio, 29 jaar oud. Hij kwam 10 jaar geleden naar Spanje om te studeren en er te wonen. Zijn familie is Protestants, maar hij werd beschouwd als een atheïst. Het was al 10 maanden in het land voordat hij zocht naar een protestantse kerk ‘Ik realiseerde me dat ik veel zonden had en dacht dat God mij zou straffen. Ik begon de Bijbel te lezen, en het voelt alsof de Bijbel mij leest’ vertelt hij.

(Deze jongen is nog maar 15!)

Velen van degenen die gedurende de week bij de Rode Doos verzamelen, wonen op zondag een dienst bij in de gemeente Amistad Cristiana, Christelijke Vriendschap, in de buurt van de Universiteitsstad. Rebeca Jacob, pastor, vertelt dat toen het centrum in 1987 ontstond, vijf mensen op zondag naar de dienst kwamen. Nu zijn het er 250.
"Het is een zeer multi-culturele gemeente. De meesten zijn Spaans, maar we hebben 27 verschillende nationaliteiten geteld. Heel Amerika is aanwezig, van Canada tot Chili", zegt ze.

Net als Mauricio uit Mexico, hebben ook veel anderen voor de eerste keer in Spanje getracht een evangelische kerk te vinden. Hoewel het voor iedereen een persoonlijke kwestie is, gelooft Pastor Jacob dat velen op zoek zijn naar vriendschap en steun. "De gemeente is heel dichtbij. Het is niet zoals in een mis, waar mensen binnenkomen en weggaan zonder elkaar te spreken. Hier praat iedereen met je, zij vragen je naar je leven... En velen vinden uiteindelijk de steun die ze nodig hadden." zegt ze.

In Latijns-Amerika, dat altijd traditioneel katholiek is geweest, veroverde de Protestantse kerk haar plek al. Brazilië is het land met de grootste protestantse bevolking, een totaal van 42 miljoen, gevolgd door Colombia (10 miljoen), Mexico (8,3 miljoen) en Venezuela (7,8 miljoen), volgens de gegevens van het Pew Research. Het zelfde Research Center zegt dat één op de vier Iberiërs in de V.S. het katholicisme heeft verlaten. ‘Het is niet waar dat we gelovigen van de katholieke kerk stelen. De meeste van degenen die een Protestantse kerk proberen waren, ook al waren ze gedoopt, niet gelovigen’, zegt de heer Fernández, van de FEREDE.

Ramon, echter, bezocht in de Dominicaanse Republiek tot de leeftijd van 17 wel degelijk de katholieke kerk. Hij geeft toe dat hij op dat moment veel haat voelde en niet sprak met zijn vader, hij had daar moeite mee. Totdat hij, acht jaar geleden, een evangelische kerk bezocht, kort voor zijn komst naar Spanje. ‘En alles is veranderd. Ik voel geen haat meer, nu ik met mijn vader praten kan...’, vertelt de nu 25 jarige Ramon.
‘Maar gaat niet om een veranderen van godsdienst. Het was een ontmoeting met Christus.
Nu weet ik dat mijn zonden zijn uitgewist’, is zijn laatste woord.



Vraag
:
Wie wil er verandering?

 

Wie wil er zelf veranderen?





Pensioenkwestie.

Even leek het alsof er goed nieuws was… maar dat viel tegen!

Madrid 18-9-2015  De regering gaat Protestantse predikanten gelijke rechten geven door middel van veranderingen in de sociale zekerheid.

De regering heeft deze vrijdag (18-9-15) een Koninklijk Besluit goedgekeurd, op gezamenlijk voorstel van het Ministerie van Werkgelegenheid en Sociale Zaken en van het Ministerie van Justitie, dat de opname van de predikanten van de kerken die bij de FEREDE horen in het Algemeen Regime van de Sociale Zekerheid bewerkstelligt.

"Op deze manier worden de collectieven van actieve predikanten van de Protestantse kerken en de priesters die behoren tot de bisdommen van de Rooms Katholieke kerk met elkaar gelijk getrokken", zo heeft de vice-president van de regering, Soraya Sáenz de Santamaría verklaard in de persconferentie na de Ministerraad. 

De aanpassing van het Koninklijk Besluit 369/1999 van 5 maart houdt in dat het mogelijk wordt de periodes van pastorale activiteiten als predikant vóór de opname in genoemd Algemeen Regime mee te rekenen voor het maken van aanspraak op uitkeringen voor pensioenen, bij blijvende invaliditeit, overlijden en op nabestaanden pensioen. 

Eveneens geeft het invulling aan een uitspraak van het Europese Hof van de Rechten van de Mens van 3 april 2012 'om discriminatie te vermijden', aangezien die verklaarde dat er ten aanzien van een Protestantse predikant discriminatie had bestaan op grond van religieuze motieven door niet dezelfde normen toe te passen als voor katholieke priesters. In de fase van de uitwerking van het project zijn verslagen van de Ministeries van Werkgelegenheid en Sociale Zekerheid, Justitie, Financiën en Openbaar Bestuur meegeteld, evenals de gerechtelijke uitspraak van de Raad van State en het verslag van de FEREDE in de hoorzitting. 

De Sociale Zekerheid schat dat de gemiddelde kosten per actieve predikant 130.600 euro per gepensioneerde zal zijn, 207.000 euro voor een blijvend invalide en 107.000 euro voor een weduwen- en wezenpensioen. 

Als alle mogelijk getroffenen recht zouden hebben op een uitkering vanwege dit Koninklijk Besluit zal het geschatte totaal bedrag van de kosten voor de Sociale Zekerheid rond de 16,4 miljoen euro uitkomen. 

Helaas bleek dit bericht een veel te rooskleurig beeld te geven, en was de reactie van Joel Cortés na nauwkeurige bestudering van de inhoud van het KB zeer negatief: er veranderde in feite niets voor de predikanten, omdat de eisen die aan hen gesteld werden voor de meesten niet op te brengen waren.

Later was ook de reactie van de FEREDE, die eerst zo enthousiast was, terughoudend. Jammer, weer een gemiste kans!
Maar de strijd gaat door.


Psychologisch correct     

Het religieuze debat heeft het erg moeilijk als men gehoord wil worden in de publieke ' arena ', waar wordt gestreefd naar een steriele communicatie die voor allen acceptabel is. Van huis uit heeft elke religieuze groepering de neiging tot het bevestigen van absolute waarden, of dat nu gaat om die van goddelijke aard (theologie) of om die van de mens (ethiek). En het publieke domein van onze tijd lijkt in Spanje vastbesloten te zijn een sociale vrede te bevorderen die, wat communicatie betreft, is gebaseerd op eindeloos genuanceerde gesprekken. Dat wil zeggen: op uitspraken die òf gerelativeerd worden òf zelf relativeren.

Natuurlijk, de gewelddadige radicalisering van de religie doet er ook geen goed aan, die bevestigt alleen maar het vooroordeel dat religie, per se, leidt tot fanatisme, en eens te meer als het gaat om monotheïstische religies, die sommige mensen associëren met een totalitaire en gewelddadige aard, aangezien volgens hen de bewering dat er maar één God is leidt tot de uitsluiting van andere goden en daarom tot het opleggen van één wereldbeeld aan, of tegen, anderen.
Ik wil mijn bezorgdheid in dit verband in de vorm van vragen uitspreken:
· Is er een echte sociale dialoog mogelijk, wanneer de partijen, of sommige ervan, zich te geïntimideerd voelen om publiekelijk voor hun overtuigingen uit te kunnen komen?
· Kan men werkelijk goed luisteren, en dat is a priori nodig voor een goede communicatie, wanneer je overtuiging al van te voren openlijk wordt gekarakteriseerd als onverdraagzaamheid?

Misschien gelooft onze samenleving dat niet, immers: in het nieuws krijgen vooral de berichten aandacht die nadruk leggen op de negatieve geestesgesteldheid van godsdienst: de manipulatie van het geweten door TV-predikers, seksueel misbruik door geestelijken, aanvallen door jihadisten enz. Daarnaast is er de geschiedenis: een geschiedenis die veel littekens heeft achtergelaten i.v.m. religie.

Maar volgens mij voelen veel gelovigen van de verschillende levensovertuigingen zich al geïntimideerd vóór zij in het openbaar uitkomen voor hun overtuigingen, door de angst voor fanatici uitgemaakt te worden.
En dit komt tot uitdrukking in een zeer afgezwakt publiek debat over godsdienst of, om aan te sluiten bij het huidig taalgebruik, in een ‘psychologisch correcte’ terminologie. En terwijl een zekere mate van intimidatie het 'publiek' een goed gevoel geeft, zodat zij zelf niet beschuldigd worden van absolutisme terwijl zij daarbij vervallen in minachting voor de ander, maak ik mij ten slotte ook zorgen over het feit dat het beperken van de godsdienst tot de privésfeer indruist tegen de democratische kwaliteit van onze samenleving.

Ja zeker, dat is omdat een maatschappij, waarvan de leden niet in staat zijn met elkaar in gesprek te gaan en solidair te zijn op grond van een verscheidenheid aan sterke overtuigingen, geen vrije samenleving is, maar een sociale opeenhoping, beladen met angsten die op elk gewenst moment kunnen ontploffen.
Om een dergelijke echt vrije samenleving te vormen, is het noodzakelijk te leren luisteren, zodat wij de ander kunnen leren kennen zoals die werkelijk ís, met al zijn overtuigingen en twijfels. Daarom denk ik dat de seculiere wereld de moeite moet nemen om te luisteren naar de rijke religieuze realiteit, op dezelfde manier als de religieuze groeperingen gewetensvol moeten luisteren naar de diversiteit van onze huidige maatschappij, en zo moeten ze vóór alles leren hun krachten te bundelen ten behoeve van het algemeen belang, ieder vanuit hun openlijke belijdenis van hun eigen overtuigingen.

Daarom denk ik dat Spanje behoefte heeft aan meer dan toespraken en debatten die 'politiek of psychologisch correct' zijn; wat nodig is, is dat de 'religieuze kwestie’ ophoudt een debat te zijn tussen politieke en religieuze grootmachten, om te komen tot een debat dat meer open en gedurfd is, normaler en alledaagser, een debat met een bredere horizon en zo voor eens en voor altijd de openbare monopolisering overtijgt van kwesties die in feite alleen maar een machtsstrijd is tussen de deelnemers aan het debat.                                   Pedro Zamora García        (Hijzelf leverde de volgende strip)

 

 

 

 

 

 



Postzegel gevraagd…

In verband met het Lutherjaar 2017 heeft de FEREDE de Spaanse posterijen gevraagd een postzegel uit te geven met ‘Luther’ en de Hervorming als thema.
Het zou een bijzonder wonder zijn als die er kwam, maar… wie weet!

(En dan wil uw secretaris ze héél graag hebben!)


Hervormingsdag 2015.

Op 31 october werd voor het eerst in Spanje op de openbare televisie een dienst uitgezonden in het kader van Hervormingsdag. Ds. José Pablo Sánchez leidde de dienst, waaraan voorgangers van verschillende gemeenten in Madrid meewerkten. De geschiedenis van de Hervorming werd belicht, maar ook werd het Evangelie van de Genade, zoals Luther dat ontde
kte in de Romeinenbrief, gepredikt.
Een koor, dat was samengesteld uit leden van verschillende gemeenten, luisterde de dienst op.


I.E.R.E.

Net als de I.E.E. houdt ook de I.E.R.E. die aangesloten is bij de Anglicaanse confessie, regelmatig een bijeenkomst met alle voorgangers van deze kerk. Dit jaar in Madrid, in de kathedrale kerk van de Verlosser (el Redentor). De lezingen gingen over de historische aspecten van de kerkdienst en liturgie en de uitdagingen waar die je voor stellen in het leven van de huidige gemeenten…  Het vriendschappelijk contact met nieuwe en oude bekenden deed goed.

Verder heeft ook dit jaar de I.E.R.E. ijverig meegedaan aan verschillende oecumenische gebedsdiensten voor de eenheid van de kerken. Hier steekt Don Carlos López Lozano, de bisschop van de I.E.R.E., samen met een predikant in Noord-Spanje een kaars aan… Hij is veel onderweg en onderhoudt zo de contacten met de eigen gemeenten en met kerken in het buitenland.



Spaanse maatschappij:

Het Koninklijk Paleis ontvangt na vijf eeuwen weer Sefardische Joden.

In 1472 stelden de ‘Katholieke’ Koningen de Joden en Moren die in Spanje woonden voor de keuze: zich bekeren tot het Christendom, of in ballingschap gaan. Hun bezittingen werden dan verbeurd verklaard. De Maranen, de Joden die bleven, en zich al dan niet oprecht tot het Christendom bekeerden, werden nauwlettend in het oog gehouden door de Inquisitie, en bij de kleinste aanleiding (of zonder aanleiding) gemarteld, vaak tot de dood er op volgde. Aan 4307 afstammelingen van de ballingen is bij wet begin october 2015 het Spaanse burgerschap toegekend. Desgewenst mogen deze nieuwe burgers ook hun huidige nationaliteit houden. Het betreft vooral Joden uit Marokko, Turkije en Venezuela. Van 583 personen is het verzoek nog in behandeling.
Op 1 december ontving en verwelkomde koning Felipe VI (een aantal van) hen ten paleize. ‘Wat hebben we u gemist’ klonk het in ‘s konings toespraak waarmee hij de nieuwe Spaanse burgers verwelkomde. De nieuwe wet zou de deuren van Spanje definitief openstellen voor de zonen van Sefarad. Ze zouden samen op moeten lopen, als burgers van Spanje. Als teken van hun trouw roemde hij het feit dat ze sinds hun uitwijzing het Joodse Spaans of Djudezmo en vele oude gebruiken in ere hadden gehouden. Daarmee zouden ze liefde voor het vaderland hebben laten overheersen boven wrok. Isaac Querub, de voorzitter van de Federatie van Joodse Gemeenschappen van Spanje, heeft niet alleen zijn ‘dankbaarheid’ geuit, maar hij heeft er bij de koning en de vele aanwezige regeringsvertegenwoordigers ook op aangedrongen te voldoen aan de belangrijkste aspecten van de nieuwe wet en de personen die nog wachten op de nieuwe nationaliteit te behandelen met een evenwichtige en verstandige interpretatie van de wet. Verder reageerde hij op de crisis die door de radicale Islam is veroorzaakt: ‘Het (juiste) antwoord is het verdedigen van onze gezamenlijke waarden, die drinken uit de (bron van de) Joods-Christelijke traditie’.

felipe viGESCHIEDENIS. Sefardische Joden heten de Joden die leefden op het Iberisch schiereiland en in het bijzonder hun nakomelingen, die door de Edicten van 1492 gedwongen werden zich te bekeren of te vertrekken. De naam komt van "Sefarad", een woord zowel in het klassieke Hebreeuws als in de hedendaagse taal Spanje betekent. De vertrekkende Joden stichtten met name nieuwe gemeenschappen in Noord-Afrika, maar ook in de Balkan en het Ottomaanse rijk. Langs twee wegen kunnen de Sefardische Joden nu de Spaanse nationaliteit krijgen: 1. Door aan te tonen dat ze al twee jaar legaal in Spanje wonen en dus geassimileerd zijn, of dat ze ten minste geassimileerd zijn in landen die speciale banden hebben met Spanje, zoals de Spaans-Amerikaanse landen in Zuid-Amerika; en 2. door het overleggen van een beslissing tot nationalisatie, die in uitzonderlijke gevallen naar goeddunken van de autoriteit kan worden afgegeven. De nieuwe wet refereert aan artikel 21 van bet BW, en stipuleert dat het gaat om Sefardim die kunnen aantonen dat ze oorspronkelijk afkomstig zijn uit Spanje. Het hoe en wat wordt daarin ook aangegeven. Op deze manier wordt voldaan aan de verlangens van de Sefardim die in de Diaspora leven en wier voorouders tot ballingschap gedwongen werden.



Luis de Usoz y Río (1805 – 1865)

Luis de Usoz y Río was een tijdgenoot (en een goede bekende) van de Spaanse predikant Matamoros en aan zijn leven werd op 28 october aandacht besteed in een rondetafelgesprek in de Nationale Bibliotheek van Spanje, dat life werd uitgezonden. 150 jaar na zijn dood staat hij weer even in de belangstelling, en terecht, want hij was een interessante figuur, bovendien schonk zijn weduwe zijn grote boekerij in 1873 aan de Nationale Bibliotheek. Vandaar de plek en de gelegenheid.

De gesprekspartners waren José Luis Villacañas, hoogleraar in de Filosofie, aan de Complutense universiteit van Madrid, Emilio Monjo, doctor in de Filosofie aan de universiteit van Sevilla en predikant, Francisco Ruiz de Pablos, o.a. doctor in de Filosofie en onderwijswetenschappen en Mario Escobar, afgestudeerd als geschiedkundige aan de Complutense Universiteit en schrijver. Het belang van Luis de Usoz y Río werd breed uitgemeten, en de bijeenkomst werd afgesloten door dr. Monjo, die n.a.v. een diepgaande studie van de schrijver over psalm 1, eindigde met de verzuchting dat Spanje een veel beter land zou zijn als de christenen daar zouden zijn zoals Luis de Usoz y Río ze graag zag: vrije geesten, geïnspireerd door de Geest van de Bijbel, met elkaar verbonden in een losse gemeenschap zonder dwang. (https://www.youtube.com/watch?v=QVukkvPNmu4)

Op 29 en 30 october organiseerde de faculteit der Filosofie aan de Complutense Universiteit in Madrid een congres aan de Hervorming, dat dit keer gewijd was aan Luis de Usoz y Río.
De coördinator was Emilio Monjo, die een van de sprekers was in de bibliotheek.

Wie was Luis de Usoz y Río en vanwaar die belangstelling?
Hij is geboren in Bolivia en komt als 14-jarige jongen met het gezin naar Spanje als zijn moeder overlijdt. Helaas voegt zijn vader zich een jaar later bij haar. Het gezin wordt door een oom opgevoed, en Luis studeert o.a. filosofie, rechten, klassieke talen, theologie en Hebreeuws. Hij werkt als journalist en ook een tijdje als docent Hebreeuws. In 1839, breekt Luis de Usoz y Río, na een voorbereiding via het lezen van foldertjes maar ook van de Bijbel zelf in de grondtalen, met de RKK en wordt hij volkomen onverwacht lid van de Hermanos, een Darby-achtige gemeenschap in Spanje, die dan natuurlijk nog illegaal is. Daar wordt veel nadruk gelegd op bijbelstudie, het geloof in Jezus Christus, en de verlichting door de Heilige Geest.
Hij wordt hierin gestimuleerd door de Engelse industrieel Benjamin Barron Wiffen, iemand met wie hij veel samenwerkte. Ook een boekenliefhebber.
Door zijn huwelijk met een rijke weduwe (zonder kinderen) was hij in staat te gaan en staan waar de Geest hem riep. Als liefhebber van oude boeken, richtte hij zijn belangstelling vooral op de vroege Spaanse Hervormers.

In de XVI eeuw was er een sterke stroming tot Hervorming in Spanje, sterker: zonder die Hervorming had Luther de 95 stellingen nooit aangeslagen aan de slotkapel! Helaas heeft de Inquisitie deze stroming in bloed gesmoord. Voor zover deze mensen hebben gepubliceerd, gebeurde dat meestal in het buitenland, in Amsterdam, in Londen en elders.

In 1847 geeft Luis de Usoz y Río een eerste deel uit in een collectie die gaat heten: ‘Reformistas Antiguos Españoles’. Het bleef niet bij dat eerste deel, (ik kwam zelfs deel 21 tegen!) en met name de boeken over Juan de Valdés en Cipriano de Valera waren van belang. Zelf vertaalde hij het boek Jesaja uit het Hebreeuws, die vertaling zag nog voor zijn overlijden in 1865 het licht. Maar dat is slechts het topje van de ijsberg. Veel boeken van en over de eerste Spaanse Hervormers liet hij overschrijven, maar hij kocht er ook een groot aantal op uit verwaarloosde bibliotheken van kloosters, waar men er vaak geen idee van had dat men boeken van ketters in huis had!

Zo bouwde hij een bibliotheek op met prachtige uitgaven, onder andere vol boeken over het Spaanse Protestantisme in de XVI en XVII eeuw, dat in Spanje volkomen vergeten was. Een deel gaf hij zelf op voorbeeldige wijze uit. Hij sprak over ‘de Spaanse Hervorming’ en verzorgde met enkele Engelse medewerkers zelf het voorwoord, de noten, varianten en proefdrukken van de werken die in zijn eigen uitgeverij verschenen.

Ook het Spaanse levenslied had trouwens zijn belangstelling! Dat vonden de Spaanse Protestanten minder… Maar hij was een man met een open blik!

De uitgeverij ging na zijn dood over in Duitse handen, maar heeft een toegang geboden tot de bronnen van de Spaanse cultuur, waarover het laatste woord nog niet is gesproken.

 

 




Catalonië, een land apart.

Zo voelt het voor veel Catalanen. Ze spreken hun eigen taal, die onder Franco verboden was, met overgave. Hoewel officieel het ‘land’ – of de autonome regio – drietalig is, wordt steeds meer het Catalaans als enige taal gebruikt.
Even wat cijfers: Catalonië (Catalunya) ligt in het N.O. en is
Eén van de 17 autonome regio's van Spanje
De hoofdstad is: Barcelona
Talen: Catalaans, Spaans, Aranees (Aragon)
Inwoners: 7,5 miljoen (16 procent van Spanje)
Oppervlakte: 31.895 km2 (6,3 procent van Spanje)
BIP: 192,5 miljard euro (18,8 procent van Spanje’s BNP)

Veel Catalanen hebben het gevoel dat het geld waar zij zo bloedig voor werken voor het grootste deel wordt weggesluisd naar de rest van de Spanjaarden, die ‘te lui zouden zijn om te werken’. De cijfers geven hen daar niet al te veel redenen toe, maar als iets maar vaak genoeg wordt gezegd, gaat de goegemeente het wel geloven, zonder de feiten te controleren. Dat kennen we uit eigen land. En Spanjaarden, ook Catalanen, zijn emotionele mensen! Ze gaan vaak af op hun gevoel!

Al in de Middeleeuwen was Catalonië een gebied met eigen rechten en heerlijkheden. En ook al zijn er in de loop der eeuwen heel wat verschillende heersers geweest, aan die eigen rechten is niet of nauwelijks getornd. Zodat de Catalanen zich in wezen vrij en onafhankelijk konden voelen. Totdat Franco na een bloedige strijd en wrede bezetting met ijzeren hand al deze rechten afnam. Het Catalaans werd verboden. Zelfs de kinderen mochten niet worden gedoopt met de namen van de voorouders, men kreeg nieuwe, Spaanse namen.
Vandaar die steeds opklinkende roep om onafhankelijkheid.

Op 2 april 2014 heeft het Constituele hof in Madrid het Catalaanse project om een referendum te houden over onafhankelijkheid illegaal verklaard. In januari had het regionale parlement in Barcelona daartoe een motie goedgekeurd. Daar namen de voorstanders van onafhankelijkheid geen genoegen mee. Telkens werd er geprotesteerd.

Dit jaar was het op 11 september weer raak!
De regio Catalonië vierde zijn 'nationale' feestdag met tal van feestelijkheden, speeches en optochten, maar ook met een massale manifestatie van een half miljoen Catalanen die hun recht op zelfstandigheid opeisten.
Want de feestdag stond helemaal in het teken van het geplande referendum over onafhankelijkheid op 9 november. In Barcelona hebben volgens de overheid die dag 1,8 miljoen mensen betoogd voor een afsplitsing van Spanje.
Die 11 september is oorspronkelijk geen feestdag, maar een dag waarop men herdenkt dat op 11 september 1714 de stad Barcelona na een maandenlang beleg door de Spanjaarden van koning Felipe V ten val kwam. Dat was meteen het einde van de Spaanse Successieoorlog, de eerste 'grote Europese' oorlog tussen de grootmachten. Na de Spaanse overwinning verloor Catalonië, tot dan toe zo goed als onafhankelijk, zijn volledige autonomie, werd het Catalaans als taal (tijdelijk) afgeschaft en kwam alles onder het centrale bestuur in Madrid te liggen.

Pas in de 20ste eeuw kreeg de regio opnieuw meer eigen rechten, maar onder de dictatuur van generaal Franco verdween het Catalaans opnieuw in het onderwijs en bij de overheid. Tegenwoordig, ruim 300 jaar na de val van Barcelona, kent Catalonië wel een eigen autonomiestatuut, met ruime bevoegdheden op het vlak van taal, cultuur, onderwijs, en zelfs met eigen belastingen en een eigen politie. Maar dat is voor de ‘echte’ Catalanen niet genoeg.
In de loop van de tijd veranderde 11 september, daar bekend als de 'Diada' (feestdag), van een bescheiden herdenking voor de oorlogsslachtoffers in een echte feestdag.

Op 27 september 2015 waren er vervroegde regionale verkiezingen in Catalonië, waarbij het officieel ging om een nieuw parlement, maar in feite was het al een referendum over de onafhankelijkheid. Hoewel de pro-onafhankelijkheid partijen níet de meeste stemmen kregen, hadden ze na afloop wel een nipte meerderheid in het parlement. De verkiezingen hebben wel gezorgd voor een sterkte tweedeling in het land.

En zo werd op 8 november, tegen het verbod van de centrale regering in Madrid in, in feite wel degelijk een volksraadpleging gehouden over een eventuele onafhankelijkheid.
Daarbij heeft ruim 80 procent van de stemmers gekozen voor onafhankelijkheid van Spanje. Zo zei de vice-president van de regio Joana Ortega het die zondagavond laat. Ruim 2,3 miljoen van de 5,5 miljoen stemgerechtigde Catalanen brachten hun stem uit. Volgens analisten zijn vooral voorstanders van een onafhankelijk Catalonië naar de stembus gegaan. Tegenstanders bleven voor een groot deel thuis. Ongeveer 10 procent van de kiezers heeft liever dat Catalonië als aparte staat bij Spanje blijft horen. Bijna 5 procent wil helemaal geen onafhankelijkheid. Dat betekent dat ongeveer 33% van de stemgerechtigden voor afscheiding is en de moeite nam om op stap te gaan en een stembiljet in te vullen.

Hierna heeft op maandag 9-11-2015 het Parlement van Catalonië, waarin een meerderheid voor afscheiding is, met een motie de eerste stappen gezet om tot losmaking van Spanje te komen. Het referendum heeft dan wel geen juridische basis, zo zei de regeringsleider Arthur Mas van Catalonië eerder, maar met de stemming werd de steun voor de onafhankelijkheid gemeten.

De Spaanse regering heeft - een historische stap - de zaak direct aanhangig gemaakt bij het Constitutionele Hof, dat moet bepalen of wetten en verordeningen al dan niet in strijd zijn met de grondwet, en deze zaak diende vandaag. De koning had, voor alle eventualiteiten, zijn agenda voor de hele middag vrij gemaakt. 
Er zou een grote crisis kunnen ontstaan, als Catalonië ongehinderd door kon gaan met de plannen... Zo'n vaart zal het echter niet lopen, want als een Autonome Regio onafhankelijkheid wil krijgen, is daar een grondwetswijziging voor nodig. Dat is pas mogelijk als twee derde van de gehele Spaanse bevolking in een referendum voor die wetswijziging stemt. Dus dat is voorlopig niet aan de orde. 
Het Constitutionele Hof heeft op 11-11-15 verklaard dat de motie voor Catalaanse onafhankelijkheid ongeldig is. Een definitief oordeel van het Hof kan overigens nog maanden duren.
Inmiddels lijkt de onrust in Catalonië, die voor verdeeldheid in de oppositie in 'Madrid' zorgde, op het nippertje bezworen. De partijen 'Junts pel Sí' (=Samen voor Ja) en de antikapitalistische CUP zijn het er begin januari 2016 over eens geworden dat de steen des aanstoots in Barcelona: Arturo Mas, als leider van de regio plaats maakt voor de burgemeester van Girona: Carles Puigdemont. Deze heeft op 30-1-2016 laten weten dat er geen kijk op is dat Catalonië echt op onafhankelijk afstevent, en zo is de soap van het Catalaanse streven naar onafhankelijkheid weer een aflevering verder, zonder dat iemand weet hoe het verder gaat. Goede tijden, slechte tijden… het gaat door.


Spaanse verkiezingen.

De Spaanse verkiezingen van 20 december werden de spannendste van de laatste tientallen jaren. Wij hadden mooie prognoses voor U, en statistieken, maar inmiddels heeft de werkelijkheid een en ander ingehaald.


 

 

 

 

 

Links 2015 rechts 2011

 

21 december 2015. De verkiezingen van gisteren hebben een heel kleine aardverschuiving in het politieke landschap teweeg gebracht. Het 'twee-partijen-stelsel' lijkt definitief afgedaan. Dat wilde zeggen: er is óf een rechtse, de Partido Polular, of een linkse partij aan het bewind. PSOE bijvoorbeeld. Nu heeft de PP weliswaar de meeste stemmen en de meeste senatoren, maar de meerderheid in de kamer hebben ze net niet meer, (zie de plaatjes hierboven, dat uit El País komt) en dus zullen ze moeten samenwerken, of het regeren aan de oppositie overlaten. 
Voor geen van beide opties voelt Rajoy veel, maar intussen wordt er druk overlegd aan alle kanten, en er wordt ook veel geroepen, dat later wel zal worden ingeslikt....


In de derde week van januari heeft de vroegere minister-president Rajoy de formatieopdracht teruggegeven aan de koning. De PSOE zou wel willen regeren, maar dat is tegen het zere been van de PP, en Podemos en Ciudadanos hebben het met elkaar aan de stok, zodat de kans dat de Spanjaarden opnieuw naar de stembus moeten met de dag groter wordt.
We zullen het wel zien…


Financiën

Zonder uw hulp zijn wij nergens. We waren heel blij met een aantal spontane giften naar aanleiding van de verzuchting van de secretaris in het vorige blad! Dat gaf weer moed om door te gaan. J Dank u wel!>

We ontvingen in 2015 uit collecten en giften ruim 1800 euro.
Als bijdrage aan de predikantssalarissen van de I.E.E. maakten we 5500 € over.

Een kleine actie via Facebook voor een tehuis voor 8 jonge moeders in Bolivia dat gesloten dreigt te worden, heeft 185 € opgebracht. Uit eigen kring kwam 500 €, zodat we 685 euro konden overmaken. Een mooi resultaat!
Het Hogar is een stichting vanuit het project van 2014: El Camino, de Weg. (Zie Berichtenblad 80/16)

De opbrengst van de Diasporacollecte 2015 viel helaas erg tegen.
Die bedroeg 373 €. Nu waren wij ook erg laat met ons verzoek.

Maar u krijgt een herkansing, want de I.E.E. heeft ons dringend gevraagd met dit project verder te gaan, de nood is erg groot.
Ons is met name gevraagd een bijdrage te leveren in meer verse groente en fruit voor de mensen.

En als je ziet dat ze die in heel 2015 maar drie keer kregen, dan kun je niet anders dan van harte zeggen: ja, daar moeten we ons voor inzetten!


Diasporacollecte 2016

Op verzoek van de Iglesia Evangélica Española, een oude Protestantse kerk, waarmee wij al heel lang in verbinding staan, verzoeken wij u voor het tweede jaar om een bijdrage ter ondersteuning van een initiatief van sociale dienstverlening in Rubí, een van de voorsteden van Barcelona. De Protestantse kerk van Rubí, geïnspireerd door het Evangelie van Jezus Christus, doet het (on)mogelijke om in urgente situaties snelle en doeltreffende hulp te bieden. Zij doet dit in nauwe samenwerking met de plaatselijk Sociale Dienst en met andere organisaties.

Tot nu toe werd het werk gedaan door vrijwilligers uit de kerk en door een flink aantal medeburgers van diverse achtergrond. Door de economische crisis en de toevloed van vluchtelingen groeit de groep van armen en daklozen de hulpverleners boven het hoofd. Er wordt gewerkt aan aanpassingen, aan een nog betere vorm van hulpverlening, zoals ruimte voor de opvang van kinderen.

Maar vooral schrijnend is het terugkerende gebrek aan de eerste levensbehoeften voor een toenemend aantal mensen dat vrijwel niets te eten heeft.

De verantwoordelijken van de voedselbank laten ons weten: “Herhaaldelijk komt het voor dat we zonder noodzakelijke levensmiddelen zitten als melk, tomaten of vis. Terwijl we onze afnemers toch minstens een keer per maand groenten en vers fruit moeten kunnen aanbieden. Vorig jaar hebben wij elke familie die een beroep op ons deed maar drie maal van vers voedsel kunnen voorzien.

Wij doen een dringend beroep op u: maak het door uw bijdrage mogelijk dat de voedselbank Frater-Nadal in staat zal zijn om in noodsituaties voor de allerarmsten van het Spaans-Catalaanse Rubí de zo noodzakelijke  levensmiddelen als verse groenten en fruit vaker gereed te hebben staan.

En vraag vooral ook in uw eigen gemeente om hiervoor te collecteren!!!


Uw bijdrage in het lenigen van deze nood zien wij graag tegemoet op rekening nummer NL58 ABNA 0456774068 of op NL46 INGB 0000315800
ten name van Stichting Het Evangelie in Spanje te Zeist
inzake Diasporacollecte 2016.


Gedicht...

Ahora                                                            Vandaag

Sólo este instante es tuyo.                            Je hebt slechts dít moment.
No puedes disponer de tu pasado                    Je beschikt niet over het verleden en
ni forzar el futuro.                                          op je toekomst heb je ook geen vat.

Sólo tienes el hoy                                           Alleen het heden heb je
para ser hacedor de tu destino;                      om je bestemming op te bouwen;
para tomar la vida con tus manos                    handen uit de mouwen
y forjarte a ti mismo.                                      om je leven vorm te geven.

Dios, el único ser                                           God, Die als Enige
que no es siervo del tiempo,                           geen slaaf is van de tijd,
vive en presente siempre.                             leeft al-tijd in het heden.

A su imagen                                                  Vorm naar Zijn beeld
Toma tu hoy, ahora, y hazlo eterno.              vandaag je heden, maak het eeuwig.

Margarita Araujo                                          Vert. GAVvH