Ter inleiding:

In het Berichtenblad van september 1998 beloofden we een regelmatiger verschijnen na te streven, zij het in afgeslankte vorm. Het resultaat ligt voor U!

Een bijzonder Jubileum!

Op 8 januari vierden we in de mooie Kerkzaal van de Hernhutter Broeders (en Zusters) in Zeist het 25-jarig ambtsjubileum van onze voorzitter drs. W. van Laar V.D.M., die op het ogenblik werkt als Secretaris Coördinatie en Reflectie bij de Nederlandse Zendingsraad.

We begonnen met psalm 98 en eindigden met gezang 477, en zowel de Geest als de nieuwe liederen waren aanwezig!: er was een Spaanstalige Praiseband uit de Bijlmer, die ieder in de handen deed klappen, en er was verder een internationaal gezelschap van aanwezigen en sprekers.

Hoogtepunten van de bijeenkomsten vormden naast de spetterende muziek het referaat van prof Walter Hollenweger, die in Birmingham doceert en veel weet van Pinkstergroeperingen, en een uiterst diepzinnig verhaal van ds. Van Laar zelf, die vertelde over de twee grote invloeden op zijn leven: het verblijf in Chili, waar hij de bevrijdingstheologie van dichtbij meemaakte, en over zijn ontmoeting met de pinksterkerken. De hartstocht voor gerechtigheid en de vraag naar Jezus’ wezen die in elke cultuur weer gesteld moet worden, is de basis van de manier waarop hij naar mensen is gaan kijken. Niet door kracht of geweld, maar door Mijn Geest (Zacharia 4:6) moeten de dingen veranderen. In deze context ook doet hij het werk binnen de Zendingsraad. Dicht bij de mensen, die het aangaat.

Professor Hollenweger wilde ook dicht bij de mens zijn. Dicht bij de mens die we zelf zijn: hij pleitte er voor ons lichaam meer te gebruiken in de (ere)dienst aan God, maar ook om bewust onze theologie intercultureel te zien. En zo verhoogde hij de feestvreugde door een dansje te wagen tijdens het laatste lied dat we zongen.

Een prettig glas en welgevulde bladen vol lekkere hapjes verzachtte de tijd die we wachten moesten voor we de jubilaris en zijn vrouw en zoons geluk konden wensen. Het was een zeer geslaagde middag, en als bestuur wensen we ds. Van Laar nog veel gezegende jaren in de dienst van de Heer.

Spaanse kerken vragen om gebed.

Van Don Enrique Capó, de voorzitter van de I.E.E. - de Spaanse Evangelische Kerk - ontvingen we het verzoek in onze gebeden te betrekken de nieuwe wegen die deze kerk - samen met andere protestantse kerken in Spanje - zoekt om het Evangelie te brengen aan de vele mensen, die er geen weet van hebben. Na de jaren van overleven, is nu het moment gekomen om vooruit te kijken, en de geestelijke rijkdommen die deze aan geld en goed vaak zo arme kerk zijn toevertrouwd, te delen met velen. We zijn er om te dienen, klonk het, tijdens een grote bijeenkomst in een dorpje Comarruga, niet ver van Tarragona. Dit ondanks de grote financiële problemen, en de opgave waarvoor de kerk gesteld wordt, om opeens voor pensioenen te zorgen, terwijl voorheen de mogelijkheden aan pensioenfondsen mee te doen, door de staat verhinderd werden. Ook voor dit aandachtspunt wordt Uw voorbede gevraagd. Wijsheid en Geest mogen hen allen geleiden.

Comarruga - Samen op weg.....

Een honderdtal deelnemers uit verschillende kerken bevolkten van 3
tot 10 october 1998 het conferentieoord in Comarruga, in het Noordoosten van Spanje, vlak bij Tarragona, dat een 80 km ten Zuiden van Barcelona ligt. De bijeenkomst werd georganiseerd door het Mondiaal Zendingsinstituut van de Methodisten, maar naast Methodisten uit de hele wereld waren er ook predikanten van de I.E.E en de I.E.R.E. aanwezig. Het thema was Jezus Christus, hart en ziel van het Evangelie. Zij spraken over de toekomst van de kerk, en kort samengevat werd geconcludeerd dat zending een kwestie is zowel van alle kerken samen, als van het individu. De beslissing om in dit opzicht samen te gaan werken, wordt gezien als de voorloper van een Samen op Weg-proces (er is van Spaanse zijde ook duidelijk belangstelling voor wat hier gebeurt!), maar daarnaast is er de oproep om het inzicht, dat evangelisatie een kwestie is van elk individu binnen een gemeente, diepgaand te bespreken in elke protestantse gemeente. Hier en daar is een begin gemaakt, maar voor dit gedachtengoed werkelijk doordringt bij de basis, zal veel tijd en gebed nodig zijn.

Een blik vooruit......

Van Pedro Zamora, directeur het S.E.U.T. - het Spaanse
theologisch opleidingsinstituut - ontvingen we, mede naar aanleiding van de bijeenkomst in Comarruga een uitgebreide analyse, die we hier kort willen samenvatten. We komen er in een volgend Berichtenblad wellicht nader op terug. In een hartstochtelijk stuk schrijft Pedro Zamora o.a. dat de kerken een nieuwe visie nodig hebben. Na de jaren van onderdrukking en onvrijheid, waardoor hun mogelijkheden en hun visie op staat en kerk werden mee -bepaald, zijn zij nu mee verantwoordelijk voor de ontwikkelingen van Spanje binnen een nieuw Europa. Er is een grotere vrijheid, en die zou moeten worden gebruikt voor het bereiken van een drietal primaire doelen, om zodoende ook de jongeren vast te houden binnen der kerk:

1) een sterkere interkerkelijke en zelfs oecumenische relatie

2) een betere relatie tussen geloof en de sociale context waarbinnen men leeft

3) Een gunstiger mening over de waarde van de kerk als instituut.

Een ontwikkeling in deze richting is mogelijk, als de F.E.R.E.D.E. (de raad die de meeste Spaanse kerken vertegenwoordigt bij de regering) zich zou ontwikkelen - en het lijkt die kant op te gaan - tot een soort Spaanse Raad van Kerken. Die wordt zeer node gemist....

De F.E.R.E.D.E. krijgt een steeds professioneler opstelling, maar de aansluiting bij het grondvlak ontbreekt nog, wat dit betreft: de Spaanse protestantse kerken hebben de neiging langs elkaar heen te werken. Dit is een groot manco, waar als eerste aan moet worden gewerkt.

Er is een begin van dialoog, zeker tussen de I.E.E en de I.E.R.E., maar ook met de U.E.B.E. de voornaamste kerk van de baptisten.

In dit geheel zou de I.E.E naar de mening van ds. Zamora een voortrekkersrol kunnen spelen: verschillende mensen zitten al op sleutelposities, en er is de nodige kennis en ervaring aanwezig.

Niet alleen de samenwerking binnen Spanje is kerkelijk van belang: steeds meer wordt voor heel Spanje Zuid-Amerika een economische en culturele partner van gewicht. Het is voor de kerken van groot belang het gesprek met de kerken daar aan te gaan, voordat Spanje daarvandaan overspoeld wordt door evangelisten die met hun enthousiasme - en zonder inzicht in de Spaanse gevoeligheden - losgelaten worden op de Spaanse bevolking.

Er liggen wijde horizonten open; God schenke de Spaanse kerken Zijn Geest, opdat zij die einders met moed en inzicht verkennen.

Protestanten in Actie (PROTAC)

In de I.E.E wordt de laatste tijd veel aandacht geschonken aan de motivering van de jeugd om het Evangelie uit te dragen. Het project PROTAC (= Protestanten in Actie) omvat o.a. een nationale bijeenkomst voor de jeugd in het Escorial, die 24 en 25 april zal plaats vinden. Het thema van deze conferentie luidt: Waarom kerk? En de bedoeling is de jeugd een houvast te geven ten aanzien van de fundamentele uitgangspunten van het kerk-zijn, om zo te komen tot een plan van actie. Jonatan Lopez treedt op als coördinator van het werk, en is uiteraard bereikbaar via E-mail.

Veel nieuwe gemeenten.....

Het lijkt alsof ‘het gebed al verhoord is eer het gebeden is’: Bettina Zöckler van de Evangelische Boekhandel schrijft dat er telkens weer wordt opgebeld door nieuwe kleine gemeenten die nieuw zijn gesticht en die in het Vademecum der kerken willen worden opgenomen. Helaas zijn het bijna steeds basisgemeenten: ongebonden aan enige kerk. De zorg voor de leiding van deze gemeenten kan dus niet worden begeleid door de I.E.E, I.E.R.E. of een der andere kerken met knowhow. Er is veel enthousiasme, vast veel Geest, maar weinig kennis. Hopelijk kan het S.E.U.T. hierin, door de schriftelijke cursussen, van dienst zijn......

Deze en andere gemeenten, die pas na de Francotijd ontstonden, weten vrijwel niets van de historische wortels. Slechts tien jaar lang, nl. van 1869 tot in 1879 was ooit eerder vrijheid van Godsdienst in de Grondwet vastgelegd. Een Reformatorische stadswandeling door Madrid in het kader van het jaar van Philips de II, was vorig jaar zo’n succes dat al ettelijke volgende tochten volgeboekt zijn. Ze eindigden met een reconstructie van een Auto da Fe, een gericht van de Inquisitie. Diep geschokt keerden velen naar huis.....

Contacten van de I.E.E. met het buitenland.

De grote financiële zorgen van de I.E.E hebben haar leden niet belet om

1. Voor hulp aan de getroffen gebieden in Midden - Amerika meer dan 2 miljoen peseta’s op te brengen (d.i. + ƒ 26.000,-)

2. In november 1998 heeft een afgevaardigde van de I.E.E. deelgenomen aan een bezoek van een week aan de Protestantse kerk in de voormalige Spaanse kolonie Equatoriaal Guinee. Tot dit bezoek was besloten op de laatste vergadering van de Hervormde Wereldbond te Debrecen (Hongarije) De besprekingen vonden plaats op allerlei terrein en niveau, zowel kerkelijk als politiek, o.a. met regeringsvertegenwoordigers, oppositiepartijen, ambassadeurs en ook met de aartsbisschop; natuurlijk werden ook gemeenten en scholen en ziekenhuizen bezocht. De delegatie formuleerde de volgende conclusies:

a) De economische situatie is slecht, maar het land bevat veel onontgonnen rijkdommen. Er is geen hongersnood en minder Aids dan elders...

b) De regering is een militaire dictatuur, die zich vermomt als democratie. Internationale waarnemers hebben fraude bij de verkiezingen geconstateerd.

c) de kerk is bankroet, maar geestelijk levendig.

Voor de I.E.E ligt er een taak om mee te werken aan microprojecten, vanwege de langdurige vriendschappelijke relaties met de kerk in Guinee. Veel predikanten daar hebben in Spanje gestudeerd en in de Spaanse gemeenten vindt men hier en daar leden, die uit Guinee afkomstig zijn.

Jaar van de vrouw....

Tijdens de laatste Assemblee van de Wereldraad in Harare (Zimbabwe) is Manolita Fuentes (echtgenote van Ds. Enrique Capó, de president van de I.E.E.) benoemd als lid van het Centrale Comité.

Een vrouw die veel mogelijkheden in zich heeft, en de positie van de Spaanse vrouw zeker mee kan versterken.

Geboorte.....

Op 15 februari heeft in Amstelveen ons bestuurslid ds. Philippe Fromont een zoon gekregen. Het is een flinke jongen van ruim 8 pond en 52 cm, die de mooie namen Raphaël Robert Adriaan draagt. Het geboortekaartje bevat als laatste nieuws: de moeder, de baby, de vader maken het goed; de zussen zijn dol op hem; de grootouders delen de vreugde van alle bovengenoemden. Wij delen graag in die vreugde, en bidden heel de familie zegen toe.

Een boek over de Fliedners in Spanje

Ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van El Porvenir, de protestantse school te Madrid, is er onder zorg en toezien van Doña Elfriede, een jubileumboek verschenen waarvan de titel luidt: Memorias de la Familia Fliedner. (Herinneringen van de Familie Fliedner), met als ondertitel: Meer dan 100 jaar in dienst van het protestantisme in Spanje. Daarin wordt exact tot uitdrukking gebracht in welke geest deze familie haar werk in Spanje heeft opgevat: een geest van dienstbaarheid.

Fritz Fliedner, met wie het allemaal begonnen is, was een zoon van Theodor Fliedner, de beroemde stichter van het Diaconessenwerk in Duitsland. In 1869 maakte de jonge Fritz zijn eerste reis naar Spanje om, zoals hij het zelf uitdrukte, met eigen ogen te zien, hoe het woord van God zich baan brak na de verdrijving van koningin Isabella II. Hij kwam enthousiast terug, en werd na verloop van tijd door het Berlijnse comité, dat het protestantisme in Spanje wilde bevorderen, als evangelist uitgezonden. Zijn leven lang bleef hij daar aan het werk, ook toen de broze godsdienstvrijheid het niet langer dan 10 jaar uithield. Wat hem ondanks alle tegenwerking van overheidswege en de R.K.Kerk op de been hield, was de overtuiging dat God altijd diegene helpt die naar Zijn woord luisteren.

Wat Fritz Fliedner voor ogen stond was de bevordering van de prediking van het Evangelie in een land, waarin tot dan toe de verspreiding van de bijbel verboden was geweest. Zijn doel was niet de bestrijding van de R.K.Kerk, ook al bestreed die het protestantisme met al de macht, waarover zij in de samenleving beschikte. Het werk, dat hem was opgedragen is altijd een positief karakter blijven dragen Zijn nageslacht, waarvan Elfriede Fliedner thans de laatste is, heeft zijn voor beeld gevolgd. Het boek, dat uiteraard in het Spaans geschreven is, geeft aan op welke terreinen de familie werkzaam is geweest. De zoons van Fritz Fliedner zijn predikant in Madrid geweest en hebben de Porvenirschool doen voortbestaan. In de burgeroorlog was de leiding daarvan in handen van een neef: Teodoro Fliedner, die getrouwd was met Elfriede. Dit echtpaar heeft zich toen, hoewel het Porvenir op 100 m. van de frontlijn lag, ingezet voor de organisatie van een gaarkeuken voor de bevolking. Onderwijs en diaconie kregen veel aandacht.

Interessant is, dat de vragen waarmee Fritz Fliedner zich moest bezighouden, ook nog de onze zijn, hoewel de omstandigheden zich uiteraard gewijzigd hebben. Welke rol kan het numeriek zo kleine protestantisme spelen in een samenleving die eeuwenlang zo overweldigend door het Rooms Katholicisme gedomineerd is? Moet het protestantisme zich niet met veel meer kracht dan tot nu toe werpen op het tot stand brengen van eenheid? Welke gevaren brengt de aanwezigheid van buitenlandse invloeden mee?

De Memorias de la familia Fliedner kunnen ons in ieder geval op weg helpen bij de bezinning op de vraag hoe ook wij dienstbaar kunnen zijn......

bijgewerkt op15-07-2005

naar boven